از برای آزمون می‌آزمود ** زانک بس مردانه و جان سیر بود

گفت کم گیرم سر و اشکمبه‌ای ** رفته گیر از گنج جان یک حبه‌ای

صورت تن گو برو من کیستم ** نقش کم ناید چو من باقیستم

چون نفخت بودم از لطف خدا ** نفخ حق باشم ز نای تن جدا 3935

تا نیفتد بانگ نفخش این طرف ** تا رهد آن گوهر از تنگین صدف

چون تمنوا موت گفت ای صادقین ** صادقم جان را برافشانم برین

ملامت کردن اهل مسجد مهمان عاشق را از شب خفتن در آنجا و تهدید کردن مرورا

قوم گفتندش که هین اینجا مخسپ ** تا نکوبد جانستانت همچو کسپ

که غریبی و نمی‌دانی ز حال ** کاندرین جا هر که خفت آمد زوال

اتفاقی نیست این ما بارها ** دیده‌ایم و جمله اصحاب نهی 3940

هر که آن مسجد شبی مسکن شدش ** نیم‌شب مرگ هلاهل آمدش

از یکی ما تابه صد این دیده‌ایم ** نه به تقلید از کسی بشنیده‌ایم

گفت الدین نصیحه آن رسول ** آن نصیحت در لغت ضد غلول

این نصیحت راستی در دوستی ** در غلولی خاین و سگ‌پوستی

بی خیانت این نصیحت از وداد ** می‌نماییمت مگرد از عقل و داد 3945

جواب گفتن عاشق عاذلان را

گفت او ای ناصحان من بی ندم ** از جهان زندگی سیر آمدم

منبلی‌ام زخم جو و زخم‌خواه ** عافیت کم جوی از منبل براه

منبلی نی کو بود خود برگ‌جو ** منبلی‌ام لاابالی مرگ‌جو

منبلی نی کو به کف پول آورد ** منبلی چستی کزین پل بگذرد

آن نه کو بر هر دکانی بر زند ** بل جهد از کون و کانی بر زند 3950

مرگ شیرین گشت و نقلم زین سرا ** چون قفص هشتن پریدن مرغ را

آن قفص که هست عین باغ در ** مرغ می‌بیند گلستان و شجر

جوق مرغان از برون گرد قفص ** خوش همی‌خوانند ز آزادی قصص

مرغ را اندر قفص زان سبزه‌زار ** نه خورش ماندست و نه صبر و قرار

سر ز هر سوراخ بیرون می‌کند ** تا بود کین بند از پا برکند 3955

چون دل و جانش چنین بیرون بود ** آن قفص را در گشایی چون بود