English    Türkçe    فارسی   

3
705-729

  • قرب بر انواع باشد ای پدر ** می‌زند خورشید بر کهسار و زر 705
  • Nearness is of various kinds, O father: the sun strikes (both) on the mountains and on the gold (in the mine);

  • لیک قربی هست با زر شید را ** که از آن آگه نباشد بید را
  • But between the sun and the gold there is a nearness (affinity) of which the bíd-tree hath no knowledge.

  • شاخ خشک و تر قریب آفتاب ** آفتاب از هر دو کی دارد حجاب
  • (Both) the dry and fresh bough are near to the sun: how should the sun be screened off from either?

  • لیک کو آن قربت شاخ طری ** که ثمار پخته از وی می‌خوری
  • But where is the nearness of the sappy bough, from which you eat ripe fruit?

  • شاخ خشک از قربت آن آفتاب ** غیر زوتر خشک گشتن گو بیاب
  • From nearness to the sun let the dry bough get (if it can) anything besides withering sooner!

  • آنچنان مستی مباش ای بی‌خرد ** که به عقل آید پشیمانی خورد 710
  • O man without wisdom, do not be an inebriate of the sort that (when) he comes (back) to his wits he feels sorry;

  • بلک از آن مستان که چون می می‌خورند ** عقلهای پخته حسرت می‌برند
  • Nay, be one of those inebriates on account of whom, whilst they are drinking the wine (of Divine Love), mature (strong) intellects suffer regret.

  • ای گرفته همچو گربه موش پیر ** گر از آن می شیرگیری شیر گیر
  • O thou who, like a cat, hast caught (nothing better than) an old mouse, if thou art pot-valiant with that wine (of Love), catch the Lion!

  • ای بخورده از خیالی جام هیچ ** همچو مستان حقایق بر مپیچ
  • O thou who hast quaffed the cup of Naught from a phantom, do not reel like them that are intoxicated with the (Divine) realities.

  • می‌فتی این سو و آن سو مست‌وار ** ای تو این سو نیستت زان سو گذار
  • Thou art falling to this side and that, like the drunken: O thou (who art) on this side, there is no passage for thee on that side.

  • گر بدان سو راه یابی بعد از آن ** گه بدین سو گه بدان سو سر فشان 715
  • If thou (ever) find the way to that side, thenceforth toss thy head now to this side, now to that!

  • جمله این سویی از آن سو کپ مزن ** چون نداری مرگ هرزه جان مکن
  • Thou art all on this side, (therefore) do not idly boast of that side: since thou hast not (died) the death (to self), do not agonise thyself in vain.

  • آن خضرجان کز اجل نهراسد او ** شاید ار مخلوق را نشناسد او
  • He with the soul of Khadir, (he) that does not shrink from death—if he know not the created (world), ’tis fitting.

  • کام از ذوق توهم خوش کنی ** در دمی در خیک خود پرش کنی
  • Thou sweetenest thy palate with the savour of false imagination; thou blowest into the bag of selfhood and fillest it:

  • پس به یک سوزن تهی گردی ز باد ** این چنین فربه تن عاقل مباد
  • Then, at one prick of a needle thou art emptied of wind— may no intelligent man's body be fat (swollen) like this!

  • کوزه‌ها سازی ز برف اندر شتا ** کی کند چون آب بیند آن وفا 720
  • Thou makest pots of snow in winter: when they see the water how shall they maintain that (former) constancy?

  • افتادن شغال در خم رنگ و رنگین شدن و دعوی طاوسی کردن میان شغالان
  • How the jackal fell into the dyeing-vat and was dyed with many colours and pretended amongst the jackals that he was a peacock.

  • آن شغالی رفت اندر خم رنگ ** اندر آن خم کرد یک ساعت درنگ
  • A certain jackal went into the dyeing-vat, stayed in the vat for a while,

  • پس بر آمد پوستش رنگین شده ** که منم طاووس علیین شده
  • And then arose, his skin having become particoloured, saying, ‘I have become the Peacock of ‘Illiyyín.’’

  • پشم رنگین رونق خوش یافته ** آفتاب آن رنگها بر تافته
  • His coloured fur had gained a charming brilliance, and the sun shone upon those colours.

  • دید خود را سبز و سرخ و فور و زرد ** خویشتن را بر شغالان عرضه کرد
  • He beheld himself green and red and roan and yellow, (so) he presented himself (gleefully) to the jackals.

  • جمله گفتند ای شغالک حال چیست ** که ترا در سر نشاطی ملتویست 725
  • They all said, “O little jackal, what is the matter, that thou hast in thy head manifold exultation?

  • از نشاط از ما کرانه کرده‌ای ** این تکبر از کجا آورده‌ای
  • Because of exultation thou hast turned aside from us (with disdain): whence hast thou brought this arrogance?”

  • یک شغالی پیش او شد کای فلان ** شید کردی یا شدی از خوش‌دلان
  • One of the jackals went to him and said, “O so-and-so, hast thou acted deceitfully or hast thou (really) become one of those whose hearts rejoice (in God)?

  • شید کردی تا به منبر بر جهی ** تا ز لاف این خلق را حسرت دهی
  • Thou hast acted deceitfully to the end that thou mayest jump on to the pulpit and by thy palaver give this folk (the feeling of) regret.

  • بس بکوشیدی ندیدی گرمیی ** پس ز شید آورده‌ای بی‌شرمیی
  • Thou hast striven much, (but) thou hast not felt any (spiritual) ardour; hence from deceit thou hast exhibited a piece of impudence.”