این نجوم و طب وحی انبیاست ** عقل و حس را سوی بی‌سو ره کجاست

عقل جزوی عقل استخراج نیست ** جز پذیرای فن و محتاج نیست 1295

قابل تعلیم و فهمست این خرد ** لیک صاحب وحی تعلیمش دهد

جمله حرفتها یقین از وحی بود ** اول او لیک عقل آن را فزود

هیچ حرفت را ببین کین عقل ما ** تاند او آموختن بی‌اوستا

گرچه اندر مکر موی‌اشکاف بد ** هیچ پیشه رام بی‌استا نشد

دانش پیشه ازین عقل ار بدی ** پیشه‌ی بی‌اوستا حاصل شدی 1300

آموختن پیشه گورکنی قابیل از زاغ پیش از آنک در عالم علم گورکنی و گور بود

کندن گوری که کمتر پیشه بود ** کی ز فکر و حیله و اندیشه بود

گر بدی این فهم مر قابیل را ** کی نهادی بر سر او هابیل را

که کجا غایب کنم این کشته را ** این به خون و خاک در آغشته را

دید زاغی زاغ مرده در دهان ** بر گرفته تیز می‌آمد چنان

از هوا زیر آمد و شد او به فن ** از پی تعلیم او را گورکن 1305

پس به چنگال از زمین انگیخت گرد ** زود زاغ مرده را در گور کرد

دفن کردش پس بپوشیدش به خاک ** زاغ از الهام حق بد علم‌ناک

گفت قابیل آه شه بر عقل من ** که بود زاغی ز من افزون به فن

عقل کل را گفت مازاغ البصر ** عقل جزوی می‌کند هر سو نظر

عقل مازاغ است نور خاصگان ** عقل زاغ استاد گور مردگان 1310

جان که او دنباله‌ی زاغان پرد ** زاغ او را سوی گورستان برد

هین مدو اندر پی نفس چو زاغ ** کو به گورستان برد نه سوی باغ

گر روی رو در پی عنقای دل ** سوی قاف و مسجد اقصای دل

نوگیاهی هر دم ز سودای تو ** می‌دمد در مسجد اقصای تو

تو سلیمان‌وار داد او بده ** پی بر از وی پای رد بر وی منه 1315

زانک حال این زمین با ثبات ** باز گوید با تو انواع نبات

در زمین گر نیشکر ور خود نیست ** ترجمان هر زمین نبت ویست

پس زمین دل که نبتش فکر بود ** فکرها اسرار دل را وا نمود