-
که چه زشتی لایق اینی و بس ** زشتیم آن تواست ای کور خس
- Saying, ‘How ugly thou art! Thou art deserving only of this.’ (The mirror replies), ‘My ugliness belongs to thee, O vile blind one.
-
این حدث بر روی زشتت میکنی ** نیست بر من زانک هستم روشنی
- Thou art putting this filth on thy ugly face: it is not on me, for I have splendour.’
-
گاه میدیدی لباست سوخته ** گه دهان و چشم تو بر دوخته
- At one time thou wert seeing (in vision) thy raiment burnt; at another time thy mouth and eyes stitched up;
-
گاه حیوان قاصد خونت شده ** گه سر خود را به دندان دده
- Now a (rapacious) animal seeking thy blood; now thy head in the teeth of a wild beast;
-
گه نگون اندر میان آبریز ** گه غریق سیل خونآمیز تیز 2495
- Now (in thy dream thou wert) upside down in the midst of a latrine; now sunk in a fierce blood-dyed torrent;
-
گه ندات آمد ازین چرخ نقی ** که شقیی و شقیی و شقی
- Now from this pure heaven came to thee a voice crying, ‘Thou art damned, thou art damned, damned’;
-
گه ندات آمد صریحا از جبال ** که برو هستی ز اصحاب الشمال
- Now from the mountains came to thee a voice, (saying) plainly, ‘Begone! Thou art one of the people of the left hand’;
-
گه ندا میآمدت از هر جماد ** تا ابد فرعون در دوزخ فتاد
- Now from every inanimate thing was coming to thee a voice (which cried), ‘Pharaoh is fallen into Hell for evermore’;
-
زین بترها که نمیگویم ز شرم ** تا نگردد طبع معکوس تو گرم
- (And thou sawest) worse things than these, which from shame I will not tell, lest thy perverted nature become hot (with anger).
-
اندکی گفتم به تو ای ناپذیر ** ز اندکی دانی که هستم من خبیر 2500
- I have told thee a little, O thou who wilt not accept (my warning): from a little thou mayst know that I am acquainted (with the whole).
-
خویشتن را کور میکردی و مات ** تا نیندیشی ز خواب و واقعات
- Thou wert making thyself blind and dead, that thou might’st not bethink thee of the dreams and visions.
-
چند بگریزی نک آمد پیش تو ** کوری ادراک مکراندیش تو
- How long wilt thou flee? Lo, it is come to thee in despite of thy guile-meditating perception.
-
بیان آنک در توبه بازست
- Explaining that the door of repentance is open.
-
هین مکن زین پس فراگیر احتراز ** که ز بخشایش در توبهست باز
- Hark, do not act (so) henceforth, (but) take precaution, for through (God's) bounty the door of repentance is open.
-
توبه را از جانب مغرب دری ** باز باشد تا قیامت بر وری
- From the quarter of the West a door of repentance is open to mankind till the Resurrection.
-
تا ز مغرب بر زند سر آفتاب ** باز باشد آن در از وی رو متاب 2505
- Till the sun lifts up its head (rises) from the West, that door is open: do not avert thy face from it.
-
هست جنت را ز رحمت هشت در ** یک در توبهست زان هشت ای پسر
- By the mercy (of God) Paradise hath eight doors: one of those eight is the door of repentance, O son.
-
آن همه گه باز باشد گه فراز ** وآن در توبه نباشد جز که باز
- All the others are sometimes open, sometimes shut; and never is the door of repentance but open.
-
هین غنیمت دار در بازست زود ** رخت آنجا کش به کوری حسود
- Come, seize the opportunity: the door is open: carry thy baggage thither at once in despite of the envious (Devil).
-
گفتن موسی علیهالسلام فرعون را کی از من یک پند قبول کن و چهار فضیلت عوض بستان
- How Moses, on whom be peace, said to Pharaoh, "Accept one counsel from me and take four excellent qualities as recompense."
-
هین ز من بپذیر یک چیز و بیار ** پس ز من بستان عوض آن را چهار
- Come, accept from me one thing and bring (it into practice), and then take from me four as recompense for that.”
-
گفت ای موسی کدامست آن یکی ** شرح کن با من از آن یک اندکی 2510
- He replied, “O Moses, what is that one thing? Explain to me a little about that one thing.”
-
گفت آن یک که بگویی آشکار ** که خدایی نیست غیر کردگار
- “That one thing,” said he, “is that thou shouldst say publicly that there is no god but the Maker,
-
خالق افلاک و انجم بر علا ** مردم و دیو و پری و مرغ را
- The Creator of the heavenly spheres and of the stars on high and of man and devil and genie and bird,
-
خالق دریا و دشت و کوه و تیه ** ملکت او بیحد و او بیشبیه
- The Creator of sea and plain and mountain and desert: His sovereignty is without limit and He is without like.”
-
گفت ای موسی کدامست آن چهار ** که عوض بدهی مرا بر گو بیار
- He (Pharaoh) said, “O Moses, what are those four things that thou wilt give me in recompense? Declare (what they are) and bring (them before me),
-
تا بود کز لطف آن وعدهی حسن ** سست گردد چارمیخ کفر من 2515
- That perchance, by the favour of that goodly promise, the crucifixion (torment) of my unbelief may be assuaged.