English    Türkçe    فارسی   

4
2519-2543

  • یا بود کز عکس آن جوهای خمر ** مست گردم بو برم از ذوق امر
  • Or perchance, by the reflexion of those rivers of wine, I may be intoxicated and obtain a scent of the delight of (obedience to) the (Divine) command;

  • یا بود کز لطف آن جوهای آب ** تازگی یابد تن شوره‌ی خراب 2520
  • Or perchance, by the favour of those rivers of water, my barren devastated body may gain refreshment—

  • شوره‌ام را سبزه‌ای پیدا شود ** خارزارم جنت ماوی شود
  • Some verdure may appear on my barren soil, my thorn-brake may become the Garden of (everlasting) abode;

  • بوک از عکس بهشت و چار جو ** جان شود از یاری حق یارجو
  • Perchance, by the reflexion of Paradise and the four rivers, my spirit, through God's befriending (it), may become a seeker of the Friend,

  • آنچنان که از عکس دوزخ گشته‌ام ** آتش و در قهر حق آغشته‌ام
  • In the same fashion as from the reflexion of Hell I have become fire and am steeped in the wrath of God.

  • گه ز عکس مار دوزخ هم‌چو مار ** گشته‌ام بر اهل جنت زهربار
  • At one moment, from the reflexion of the snake of Hell I have become (engaged in) dropping poison, like a snake, on those who shall dwell in Paradise;

  • گه ز عکس جوشش آب حمیم ** آب ظلمم کرده خلقان را رمیم 2525
  • At another time, from the reflexion of the boiling of the hot water (of Hell), the water of my oppression has made the people (like) rotten bones.

  • من ز عکس زمهریرم زمهریر ** یا ز عکس آن سعیرم چون سعیر
  • From the reflexion of the zamharír (intense cold of Hell) I am (as) the zamharír; or from the reflexion of the sa‘ír (flames of Hell) I am as the sa‘ír.

  • دوزخ درویش و مظلومم کنون ** وای آنک یابمش ناگه زبون
  • I am now the Hell of the poor and oppressed: woe to him whom I suddenly find subject (to me)!”

  • شرح کردن موسی علیه‌السلام آن چهار فضیلت را جهت پای مزد ایمان فرعون
  • How Moses, on whom be peace, explained those four excellent qualities (which should be bestowed) as a reward for Pharaoh's coming into the Faith.

  • گفت موسی که اولین آن چهار ** صحتی باشد تنت را پایدار
  • Moses said, "The first of those four will be constant health for thy body:

  • این علل‌هایی که در طب گفته‌اند ** دور باشد از تنت ای ارجمند
  • These maladies that are described in (books of) Medicine will be far from thy body, O estimable one.

  • ثانیا باشد ترا عمر دراز ** که اجل دارد ز عمرت احتراز 2530
  • Secondly, thou wilt have a long life, for death will be cautious of (attacking) thy life;

  • وین نباشد بعد عمر مستوی ** که بناکام از جهان بیرون روی
  • And after a life uniform (in happiness) this will not be (the sequel, namely) that thou wilt go forth from the world against thy will;

  • بلک خواهان اجل چون طفل شیر ** نه ز رنجی که ترا دارد اسیر
  • Nay, but (thou wilt go) desiring death as the sucking babe (desires milk), not on account of the pain that holds thee captive.

  • مرگ‌جو باشی ولی نه از عجز رنج ** بلک بینی در خراب خانه گنج
  • Thou wilt be seeking death, but not from painful infirmity; nay, thou wilt see the treasure in the ruin of the house (of the body).

  • پس به دست خویش گیری تیشه‌ای ** می‌زنی بر خانه بی‌اندیشه‌ای
  • Therefore with thine own hand thou wilt take a pick-axe and smite upon the house without any care;

  • که حجاب گنج بینی خانه را ** مانع صد خرمن این یک دانه را 2535
  • For thou wilt deem the house to be the barrier to the treasure, and this single grain to be the obstacle to a hundred corn-stacks.

  • پس در آتش افکنی این دانه را ** پیش گیری پیشه‌ی مردانه را
  • This grain, then, thou wilt cast into the fire and adopt the (only) profession that is worthy of a man.”

  • ای به یک برگی ز باغی مانده ** هم‌چو کرمی برگش از رز رانده
  • O thou who because of (addiction to) a single leaf hast been left without (enjoyment of) a (whole) orchard, thou art like the worm which (desire for) a leaf has driven away from (deprived of) the vineyard.

  • چون کرم این کرم را بیدار کرد ** اژدهای جهل را این کرم خورد
  • When Grace awakened this worm, this worm devoured the dragon of ignorance.

  • کرم کرمی شد پر از میوه و درخت ** این چنین تبدیل گردد نیکبخت
  • The worm became a vineyard full of fruit and trees: even so is the blessed man transformed.

  • تفسیر کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف
  • Exposition of "I was a hidden treasure, and I desired to be known."

  • خانه بر کن کز عقیق این یمن ** صد هزاران خانه شاید ساختن 2540
  • Demolish the house, for a hundred thousand houses may be made from the cornelian of this Yemen.

  • گنج زیر خانه است و چاره نیست ** از خرابی خانه مندیش و مه‌ایست
  • The treasure lies beneath the house, and there is no help (for it): do not be afraid of destroying the house and do not stand still,

  • که هزاران خانه از یک نقد گنج ** توان عمارت کرد بی‌تکلیف و رنج
  • For from one treasure in hand it is possible to build a thousand houses without suffering toil and pain.

  • عاقبت این خانه خود ویران شود ** گنج از زیرش یقین عریان شود
  • In the end this house will fall of itself into ruin and the treasure beneath it will certainly be uncovered;