English    Türkçe    فارسی   

4
2533-2557

  • مرگ‌جو باشی ولی نه از عجز رنج ** بلک بینی در خراب خانه گنج
  • Thou wilt be seeking death, but not from painful infirmity; nay, thou wilt see the treasure in the ruin of the house (of the body).

  • پس به دست خویش گیری تیشه‌ای ** می‌زنی بر خانه بی‌اندیشه‌ای
  • Therefore with thine own hand thou wilt take a pick-axe and smite upon the house without any care;

  • که حجاب گنج بینی خانه را ** مانع صد خرمن این یک دانه را 2535
  • For thou wilt deem the house to be the barrier to the treasure, and this single grain to be the obstacle to a hundred corn-stacks.

  • پس در آتش افکنی این دانه را ** پیش گیری پیشه‌ی مردانه را
  • This grain, then, thou wilt cast into the fire and adopt the (only) profession that is worthy of a man.”

  • ای به یک برگی ز باغی مانده ** هم‌چو کرمی برگش از رز رانده
  • O thou who because of (addiction to) a single leaf hast been left without (enjoyment of) a (whole) orchard, thou art like the worm which (desire for) a leaf has driven away from (deprived of) the vineyard.

  • چون کرم این کرم را بیدار کرد ** اژدهای جهل را این کرم خورد
  • When Grace awakened this worm, this worm devoured the dragon of ignorance.

  • کرم کرمی شد پر از میوه و درخت ** این چنین تبدیل گردد نیکبخت
  • The worm became a vineyard full of fruit and trees: even so is the blessed man transformed.

  • تفسیر کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف
  • Exposition of "I was a hidden treasure, and I desired to be known."

  • خانه بر کن کز عقیق این یمن ** صد هزاران خانه شاید ساختن 2540
  • Demolish the house, for a hundred thousand houses may be made from the cornelian of this Yemen.

  • گنج زیر خانه است و چاره نیست ** از خرابی خانه مندیش و مه‌ایست
  • The treasure lies beneath the house, and there is no help (for it): do not be afraid of destroying the house and do not stand still,

  • که هزاران خانه از یک نقد گنج ** توان عمارت کرد بی‌تکلیف و رنج
  • For from one treasure in hand it is possible to build a thousand houses without suffering toil and pain.

  • عاقبت این خانه خود ویران شود ** گنج از زیرش یقین عریان شود
  • In the end this house will fall of itself into ruin and the treasure beneath it will certainly be uncovered;

  • لیک آن تو نباشد زانک روح ** مزد ویران کردنستش آن فتوح
  • But it (the treasure) will not be thine, since the spirit receives that (Divine) gift as wages for destroying (the house).

  • چون نکرد آن کار مزدش هست لا ** لییس للانسان الا ما سعی 2545
  • When it has not done that work, its wages are naught: there is nothing for Man (hereafter) but (the recompense for) that which he wrought (here).

  • دست خایی بعد از آن تو کای دریغ ** این چنین ماهی بد اندر زیر میغ
  • After that, thou wilt gnaw thy hand (in remorse), saying, “Alas, a moon like this was (concealed) under the cloud.

  • من نکردم آنچ گفتند از بهی ** گنج رفت و خانه و دستم تهی
  • I did not do the good which they told (me to do): the treasure and the house are gone, and my hand is empty.”

  • خانه‌ی اجرت گرفتی و کری ** نیست ملک تو به بیعی یا شری
  • Thou hast rented and hired a house: it is not thy property by any act of sale or purchase.

  • این کری را مدت او تا اجل ** تا درین مدت کنی در وی عمل
  • The period of this hiring is till death, in order that thou mayst work in it (the house) during this period.

  • پاره‌دوزی می‌کنی اندر دکان ** زیر این دکان تو مدفون دو کان 2550
  • Thou art sewing patches in the shop, (while) under this shop of thine two mines (of treasure) are buried.

  • هست این دکان کرایی زود باش ** تیشه بستان و تکش را می‌تراش
  • This shop is held on hire: be quick, take the pick-axe and break up its foundation,

  • تا که تیشه ناگهان بر کان نهی ** از دکان و پاره‌دوزی وا رهی
  • That of a sudden thou mayst lay the axe on the mine and be delivered from the shop and from patch-sewing.

  • پاره‌دوزی چیست خورد آب و نان ** می‌زنی این پاره بر دلق گران
  • What is patch-sewing? The drinking of water and the eating of bread: thou art applying these patches to the heavy cloak.

  • هر زمان می‌درد این دلق تنت ** پاره بر وی می‌زنی زین خوردنت
  • This cloak, thy body, is always being torn, and thou art patching it by this eating and drinking of thine.

  • ای ز نسل پادشاه کامیار ** با خود آ زین پاره‌دوزی ننگ دار 2555
  • O thou who art of the progeny of the fortunate King, come to thyself, be ashamed of this patch-sewing.

  • پاره‌ای بر کن ازین قعر دکان ** تا برآرد سر به پیش تو دو کان
  • Tear a patch (piece) from off this shop-floor, in order that two mines (of treasure) may lift up their head (emerge into view) before thee,

  • پیش از آن کین مهلت خانه‌ی کری ** آخر آید تو نخورده زو بری
  • Ere this lease of the hired house come to an end without thy having gained any profit from it.