English    Türkçe    فارسی   

4
2625-2649

  • هین که یک بازی فتادت بوالعجب ** هیچ طالب این نیابد در طلب 2625
  • Hark, for a marvellous falcon has fallen to thee: no seeker will find it in (his) search.”
  • گفت با هامان بگویم ای ستیر ** شاه را لازم بود رای وزیر
  • He (Pharaoh) said, “I will tell Hámán, O veiled (modest) one: the counsel of the vizier is necessary to the king.”
  • گفت با هامان مگو این راز را ** کور کمپیری چه داند باز را
  • She said, “Do not tell Hámán this secret: what should a blind decrepit old woman know about a falcon?”
  • قصه‌ی باز پادشاه و کمپیر زن
  • Story of the king's falcon and the decrepit old woman.
  • باز اسپیدی به کمپیری دهی ** او ببرد ناخنش بهر بهی
  • (If) you give a white falcon to a decrepit old woman, she will clip its talons for the sake of (its supposed) welfare.
  • ناخنی که اصل کارست و شکار ** کور کمپیری ببرد کوروار
  • The blind old woman will blindly clip the talons which are the source of its usefulness in the chase,
  • که کجا بودست مادر که ترا ** ناخنان زین سان درازست ای کیا 2630
  • Saying, “Where has thy mother been, that thy talons are so long, O prince?”
  • ناخن و منقار و پرش را برید ** وقت مهر این می‌کند زال پلید
  • She clipped its talons and beak and wings: the filthy old hag does this at the time of (at the time when she is moved by) affection.
  • چونک تتماجش دهد او کم خورد ** خشم گیرد مهرها را بر درد
  • When she gives it tutmáj, it will not eat; (then) she is enraged and tears up her feelings of affection,
  • که چنین تتماج پختم بهر تو ** تو تکبر می‌نمایی و عتو
  • Saying, “I have cooked such (fine) tutmáj for thee, and thou art showing pride and insolence.
  • تو سزایی در همان رنج و بلا ** نعمت و اقبال کی سازد ترا
  • Thou deservest to be in that trouble and affliction: how should happiness and prosperity be suitable for thee?”
  • آن تتماجش دهد کین را بگیر ** گر نمی‌خواهی که نوشی زان فطیر 2635
  • She gives it the tutmáj broth, saying, “Take this, if thou dost not wish to eat of the pastry.”
  • آب تتماجش نگیرد طبع باز ** زال بترنجد شود خشمش دراز
  • The falcon's nature does not accept (rejects) tutmáj broth: the old woman frowns, and her anger is prolonged.
  • از غضب شربای سوزان بر سرش ** زن فرو ریزد شود کل مغفرش
  • In her rage the woman pours down the burning hot soup on its head: the crown of its head is made bald.
  • اشک از آن چشمش فرو ریزد ز سوز ** یاد آرد لطف شاه دل‌فروز
  • On account of the burning pain the tears pour down from its eye: it remembers the kindness of the heart-delighting king.
  • زان دو چشم نازنین با دلال ** که ز چهره‌ی شاد دارد صد کمال
  • (Tears pour) from those two charming coquettish eyes, which possess a hundred perfections (derived) from the countenance of the king.
  • چشم مازاغش شده پر زخم زاغ ** چشم نیک از چشم بد با درد و داغ 2640
  • Its eye that turned not aside (ma zágh) has become full of wounds inflicted by the crow (zágh): the good eye is (smitten) with pain and anguish by the evil eye.
  • چشم دریا بسطتی کز بسط او ** هر دو عالم می‌نماید تار مو
  • (It hath) an eye with the (vast) range of the sea, (an eye) from the (immense) range whereof both the worlds appear (no bigger than) a thread of hair.
  • گر هزاران چرخ در چشمش رود ** هم‌چو چشمه پیش قلزم گم شود
  • If thousands of spheres should enter into its eye, they would vanish like a fountain before the ocean.
  • چشم بگذشته ازین محسوسها ** یافته از غیب‌بینی بوسها
  • The eye that has passed beyond these objects of sense-perception and won kisses from vision of the Unseen—
  • خود نمی‌یابم یکی گوشی که من ** نکته‌ای گویم از آن چشم حسن
  • Verily, I do not find a single ear to which I should tell a mystery concerning that beauteous eye.
  • می‌چکید آن آب محمود جلیل ** می‌ربودی قطره‌اش را جبرئیل 2645
  • (If) the lauded and august water were to trickle (from that eye), Gabriel would (eagerly) carry off its drops,
  • تا بمالد در پر و منقال خویش ** گر دهد دستوریش آن خوب کیش
  • That he might rub them on his wings and beak, if that person of goodly practice give him permission.
  • باز گوید خشم کمپیر ار فروخت ** فر و نور و علم و صبرم را نسوخت
  • The falcon says, “If the anger of the old crone has blazed forth, (yet) it has not consumed my glory and splendour and self-denial and knowledge.
  • باز جانم باز صد صورت تند ** زخم بر ناقه نه بر صالح زند
  • The falcon, (which is) my spirit, will still weave a hundred forms: the blow falls on the she-camel, not on Sálih.
  • صالح از یک‌دم که آرد با شکوه ** صد چنان ناقه بزاید متن کوه
  • At a single awful breath that Sálih heaves, the back (womb) of the mountain will bring to birth a hundred such she-camels.”