English    Türkçe    فارسی   

4
3364-3388

  • در علو کوه فکرت کم نگر ** که یکی موجش کند زیر و زبر
  • Do not regard the height of the mountain of thought, for a single wave turns it upside down.

  • گر تو کنعانی نداری باورم ** گر دو صد چندین نصیحت پرورم 3365
  • If thou art (like) Canaan, thou wilt not believe me though I foster (for thy sake) two hundred times as many counsels.

  • گوش کنعان کی پذیرد این کلام ** که برو مهر خدایست و ختام
  • How should Canaan's ear accept these words? for God's seal and signet is upon it.

  • کی گذارد موعظه بر مهر حق ** کی بگرداند حدث حکم سبق
  • How should admonition pass through God's seal? How should the new (admonition) avert the (eternal) pre-ordainment?

  • لیک می‌گویم حدیث خوش‌پیی ** بر امید آنک تو کنعان نه‌ای
  • But I am telling the news of good fortune in the hope that thou art not (like) Canaan.

  • آخر این اقرار خواهی کرد هین ** هم ز اول روز آخر را ببین
  • Thou wilt make this confession at last. Hark, from the first day do thou behold the last!

  • می‌توانی دید آخر را مکن ** چشم آخربینت را کور کهن 3370
  • Thou canst see the end: do not make blind and old thine eye that sees the end.

  • هر که آخربین بود مسعودوار ** نبودش هر دم ز ره رفتن عثار
  • Whosoever is blessedly a seer of the end will never stumble in wayfaring.

  • گر نخواهی هر دمی این خفت‌خیز ** کن ز خاک پایی مردی چشم تیز
  • Unless thou desire this incessant lying down and rising up (this stumbling on the way), sharpen thine eye with the dust on the foot of a holy man.

  • کحل دیده ساز خاک پاش را ** تا بیندازی سر اوباش را
  • Make the dust of his foot collyrium for thine eye, that thou mayst strike off the head of the blackguards;

  • که ازین شاگردی و زین افتقار ** سوزنی باشی شوی تو ذوالفقار
  • For through this pupilage and this poverty (of spirit), (though) thou be (as) a needle, thou wilt become (a trenchant sword like) Dhu ’l-faqár.

  • سرمه کن تو خاک هر بگزیده را ** هم بسوزد هم بسازد دیده را 3375
  • Use the dust of every elect one as collyrium: it will both burn the eye and do it good.

  • چشم اشتر زان بود بس نوربار ** کو خورد از بهر نور چشم خار
  • The eye of the camel is very luminous because he (the camel) eats thorns for the sake of (increasing) the light of his eye.

  • قصه‌ی شکایت استر با شتر کی من بسیار در رو می‌افتم در راه رفتن تو کم در روی می‌آیی این چراست و جواب گفتن شتر او را
  • Story of the mule's complaining to the camel (and saying), "I often fall on my face when going along, while you seldom do so: why is this?" and the camel's answer to him.

  • اشتری را دید روزی استری ** چونک با او جمع شد در آخری
  • One day a mule saw a camel, since he had been put into a stable with him.

  • گفت من بسیار می‌افتم برو ** در گریوه و راه و در بازار و کو
  • He (the mule) said, “I often fall on my face in hill and road and in market and street.

  • خاصه از بالای که تا زیر کوه ** در سر آیم هر زمانی از شکوه
  • Particularly (in descending) from the top of the mountain to the bottom I come down on my head every moment from terror.

  • کم همی‌افتی تو در رو بهر چیست ** یا مگر خود جان پاکت دولتیست 3380
  • Thou dost not fall on thy face: why is it? Or maybe in sooth thy pure spirit is destined to felicity.

  • در سر آیم هر دم و زانو زنم ** پوز و زانو زان خطا پر خون کنم
  • I come down on my head every instant and strike my knees (on the ground): by that slipping I make muzzle and knees all bloody.

  • کژ شود پالان و رختم بر سرم ** وز مکاری هر زمان زخمی خورم
  • My pack-saddle and trappings become awry (lie in disorder) on my head, and I always get a beating from the muleteer;

  • هم‌چو کم عقلی که از عقل تباه ** بشکند توبه بهر دم در گناه
  • Like the unintelligent man who, from corrupt understanding, in (the case of his committing) sin continually breaks (his vow of) penitence.

  • مسخره‌ی ابلیس گردد در زمن ** از ضعیفی رای آن توبه‌شکن
  • Through weakness of resolution that breaker of (vows of) penitence becomes the laughing-stock of Iblís in the world.

  • در سر آید هر زمان چون اسپ لنگ ** که بود بارش گران و راه سنگ 3385
  • He constantly comes down on his head, like a lame horse, for his load is heavy and the road is (full of) stones.

  • می‌خورد از غیب بر سر زخم او ** از شکست توبه آن ادبارخو
  • He is always getting blows on his head from the Unseen, that man of luckless nature, from breaking (his vows of) penitence.

  • باز توبه می‌کند با رای سست ** دیو یک تف کرد و توبه‌ش را سکست
  • Then again he repents with infirm resolution: the Devil spits (in scorn) and shatters his penitence.

  • ضعف اندر ضعف و کبرش آنچنان ** که به خواری بنگرد در واصلان
  • Weakness on weakness! (Yet) his arrogance is such that he regards with contempt those that attain (to God).