English    Türkçe    فارسی   

4
3799-3823

  • مه همه کفست معطی نورپاش ** ماه را گر کف نباشد گو مباش
  • The moon (the spirit of Ahmad) is entirely a bounteous light-diffusing hand: if the moon have no hand (with which to bestow light), let it have none!

  • احمد ار بگشاید آن پر جلیل ** تا ابد بیهوش ماند جبرئیل 3800
  • If Ahmad should display that glorious pinion (his spiritual nature), Gabriel would remain dumbfounded unto everlasting.

  • چون گذشت احمد ز سدره و مرصدش ** وز مقام جبرئیل و از حدش
  • When Ahmad passed beyond the Lote-tree (on the boundary of Paradise) and his (Gabriel's) place of watch and station and farthest limit,

  • گفت او را هین بپر اندر پیم ** گفت رو رو من حریف تو نیم
  • He said to him (Gabriel), “Hark, fly after me.” He (Gabriel) said, “Go, go; I am not thy companion (any farther).”

  • باز گفت او را بیا ای پرده‌سوز ** من باوج خود نرفتستم هنوز
  • He answered him, saying, “Come, O destroyer of veils: I have not yet advanced to my zenith.”

  • گفت بیرون زین حد ای خوش‌فر من ** گر زنم پری بسوزد پر من
  • He replied, “O my illustrious friend, if I take one flight beyond this limit, my wings will be consumed.”

  • حیرت اندر حیرت آمد این قصص ** بیهشی خاصگان اندر اخص 3805
  • This tale of the elect losing their senses in (contemplation of) the most elect is (naught but) amazement on amazement.

  • بیهشیها جمله اینجا بازیست ** چند جان داری که جان پردازیست
  • Here all (other) unconsciousnesses are (a mere) play. How long will you keep possession of your soul? for it is (a case of) abandoning your soul.

  • جبرئیلا گر شریفی و عزیز ** تو نه‌ای پروانه و نه شمع نیز
  • O “Gabriel,” though you are noble and revered, you are not the moth nor the candle either.

  • شمع چون دعوت کند وقت فروز ** جان پروانه نپرهیزد ز سوز
  • When the candle calls at the moment of illumination, the soul of the moth does not shrink from burning.

  • این حدیث منقلب را گور کن ** شیر را برعکس صید گور کن
  • Bury this topsy-turvy discourse: make the lion contrariously the prey of the onager.

  • بند کن مشک سخن‌شاشیت را ** وا مکن انبان قلماشیت را 3810
  • Stop up thy word-sweating water-skin, do not open the bag of thy reckless talk.

  • آنک بر نگذشت اجزاش از زمین ** پیش او معکوس و قلماشیست این
  • He whose (intellectual and spiritual) parts have not passed beyond the earth— this is absurd and reckless talk in his view.

  • لا تخالفهم حبیبی دارهم ** یا غریبا نازلا فی دارهم
  • Do not resist them, O my beloved; deal gently with them, O stranger lodging in their home.

  • اعط ما شائوا وراموا وارضهم ** یا ظعینا ساکنا فی‌ارضهم
  • Give (them) what they wish and desire, and satisfy them, O emigrant dwelling in their land.

  • تا رسیدن در شه و در ناز خوش ** رازیا با مرغزی می‌ساز خویش
  • Till (the hour of) coming to the king and to sweet delight, O man of Rayy be on good terms with the man of Merv.

  • موسیا در پیش فرعون زمن ** نرم باید گفت قولا لینا 3815
  • O “Moses,” in presence of the Pharaoh of the time you must speak softly with mild words.

  • آب اگر در روغن جوشان کنی ** دیگدان و دیگ را ویران کنی
  • If you put water into boiling oil, you will destroy (both) the trivet and the kettle.

  • نرم گو لیکن مگو غیر صواب ** وسوسه مفروش در لین الخطاب
  • Speak softly, but do not speak aught except the truth: do not offer temptation in your mildness of address.

  • وقت عصر آمد سخن کوتاه کن ** ای که عصرت عصر را آگاه کن
  • The time of afternoon is come: cut short the discourse, O thou whose expression (of the hidden truth) makes (the people of) the age acquainted (with reality).

  • گو تو مر گل‌خواره را که قند به ** نرمی فاسد مکن طینش مده
  • Do thou tell the clay-eater that sugar is better: do not show injurious softness, do not give him clay.

  • نطق جان را روضه‌ی جانیستی ** گر ز حرف و صوت مستغنیستی 3820
  • Speech would be a spiritual garden to the soul, if it were independent of letters and sounds.

  • این سر خر در میان قندزار ** ای بسا کس را که بنهادست خار
  • Oh, there is many a one in whom this donkey's head amidst the sugar plantation has fixed a thorn!

  • ظن ببرد از دور کان آنست و بس ** چون قج مغلوب وا می‌رفت پس
  • He, (seeing it) from afar, supposed that it (the sugar-plantation) is just that (donkey's head), nothing more; (so) he was retiring, like a ram vanquished in fight.

  • صورت حرف آن سر خر دان یقین ** در رز معنی و فردوس برین
  • Know for sure that the (literal) form (of speech) is (like) that donkey's head in the vineyard and highest Paradise of the spiritual reality.