بند گوش او شده هم هوش او ** هوش با حق دار ای مدهوش او

در تفسیر قول مصطفی علیه‌السلام من جعل الهموم هما واحدا کفاه الله سائر همومه و من تفرقت به الهموم لا یبالی الله فی ای واد اهلکه

هوش را توزیع کردی بر جهات ** می‌نیرزد تره‌ای آن ترهات

آب هش را می‌کشد هر بیخ خار ** آب هوشت چون رسد سوی ثمار 1085

هین بزن آن شاخ بد را خو کنش ** آب ده این شاخ خوش را نو کنش

هر دو سبزند این زمان آخر نگر ** کین شود باطل از آن روید ثمر

آب باغ این را حلال آن را حرام ** فرق را آخر ببینی والسلام

عدل چه بود آب ده اشجار را ** ظلم چه بود آب دادن خار را

عدل وضع نعمتی در موضعش ** نه بهر بیخی که باشد آبکش 1090

ظلم چه بود وضع در ناموضعی ** که نباشد جز بلا را منبعی

نعمت حق را به جان و عقل ده ** نه به طبع پر زحیر پر گره

بار کن بیگار غم را بر تنت ** بر دل و جان کم نه آن جان کندنت

بر سر عیسی نهاده تنگ بار ** خر سکیزه می‌زند در مرغزار

سرمه را در گوش کردن شرط نیست ** کار دل را جستن از تن شرط نیست 1095

گر دلی رو ناز کن خواری مکش ** ور تنی شکر منوش و زهر چش

زهر تن را نافعست و قند بد ** تن همان بهتر که باشد بی‌مدد

هیزم دوزخ تنست و کم کنش ** ور بروید هیزمی رو بر کنش

ورنه حمال حطب باشی حطب ** در دو عالم هم‌چو جفت بولهب

از حطب بشناس شاخ سدره را ** گرچه هر دو سبز باشند ای فتی 1100

اصل آن شاخست هفتم آسمان ** اصل این شاخست از نار و دخان

هست مانندا به صورت پیش حس ** که غلط‌بینست چشم و کیش حس

هست آن پیدا به پیش چشم دل ** جهد کن سوی دل آ جهد المقل

ور نداری پا بجنبان خویش را ** تا ببینی هر کم و هر بیش را

در معنی این بیت «گر راه روی راه برت بگشایند ور نیست شوی بهستیت بگرایند»

گر زلیخا بست درها هر طرف ** یافت یوسف هم ز جنبش منصرف 1105

باز شد قفل و در و شد ره پدید ** چون توکل کرد یوسف برجهید

گر چه رخنه نیست عالم را پدید ** خیره یوسف‌وار می‌باید دوید