چون تضرع را بر حق قدرهاست ** وآن بها که آنجاست زاری را کجاست
Since humble entreaty has (such) value with God—and where (else) has lamentation the price (reward) that it has there?—
هین امید اکنون میان را چست بند ** خیز ای گرینده و دایم بخند
Oh, (take) hope! Now (to-day) gird thy loins tight! Arise, O weeper, and laugh continually,
که برابر مینهد شاه مجید ** اشک را در فضل با خون شهید
For the glorious King is ranking tears as equal in merit to the blood of the martyr.
فرستادن اسرافیل را علیهالسلام به خاک کی حفنهای بر گیر از خاک بهر ترکیب جسم آدم علیهالسلام
The sending of Isráfíl (Seraphiel), on whom be peace, to the Earth with orders to take a handful of clay for moulding the body of Adam, on whom be peace.
گفت اسرافیل را یزدان ما ** که برو زان خاک پر کن کف بیا 1620
Our God said to Seraphiel, “Go, fill thy hand with that clay and come (back).”
آمد اسرافیل هم سوی زمین ** باز آغازید خاکستان حنین
Seraphiel, likewise, came to the Earth: again the Earth began to moan,
کای فرشتهی صور و ای بحر حیات ** که ز دمهای تو جان یابد موات
Saying, “O Angel of the trumpet (of Resurrection) and O Sea of life, by whose breaths the dead are revived,
در دمی از صور یک بانگ عظیم ** پر شود محشر خلایق از رمیم
Thou blowest one terrible blast from the trumpet, and the place of Judgement becomes full of people (raised) from rotten bones.
در دمی در صور گویی الصلا ** برجهید ای کشتگان کربلا
Thou blowest on the trumpet and criest, ‘Hark, spring up, O ye slain of Karbalá!
ای هلاکت دیدگان از تیغ مرگ ** برزنید از خاک سر چون شاخ و برگ 1625
O ye who have perished by the sword of Death, put forth your heads from the earth (grave), like bough and leaf!’
رحمت تو وآن دم گیرای تو ** پر شود این عالم از احیای تو
From thy bringing the dead to life this world is filled with thy mercy and with that potent breath of thine.
تو فرشتهی رحمتی رحمت نما ** حامل عرشی و قبلهی دادها
Thou art the Angel of mercy: show mercy! Thou art the bearer of the Throne and the qibla of (Divine) gifts.”
عرش معدن گاه داد و معدلت ** چار جو در زیر او پر مغفرت
The Throne is the mine (source) of justice and equity: beneath it are four rivers filled with forgiveness:
جوی شیر و جوی شهد جاودان ** جوی خمر و دجلهی آب روان
A river of milk and a river of honey everlasting; a river of wine and a river of running water.
پس ز عرش اندر بهشتستان رود ** در جهان هم چیزکی ظاهر شود 1630
Then from the Throne they flow into Paradise; some little thing (offshoot) appears in this world too,
گرچه آلودهست اینجا آن چهار ** از چه از زهر فنا و ناگوار
Although here those four (rivers) are defiled—by what? By the poison of mortality and indigestion.
جرعهای بر خاک تیره ریختند ** زان چهار و فتنهای انگیختند
From (each of) those four (rivers) a draught has been poured on the dark Earth and a temptation has been offered,
تا بجویند اصل آن را این خسان ** خود برین قانع شدند این ناکسان
In order that these vile wretches may seek the source thereof; (but) these worthless folk are content with this (draught).
شیر داد و پرورش اطفال را ** چشمه کرده سینهی هر زال را
He (God) hath given milk and nourishment for babes: He hath made the breast of every wife a fountain (of milk).
خمر دفع غصه و اندیشه را ** چشمه کرده از عنب در اجترا 1635
(He hath given) wine to drive away grief and care: He hath made of the grape a fountain to inspire courage.
انگبین داروی تن رنجور را ** چشمه کرده باطن زنبور را
(He hath given) honey as a remedy for the sick body: He hath made the inward part of the bee a fountain (of honey).
آب دادی عام اصل و فرع را ** از برای طهر و بهر کرع را
He gave water universally to high and low for cleanliness and for drinking.
تا ازینها پی بری سوی اصول ** تو برین قانع شدی ای بوالفضول
(The object is) that you may follow the track from these (derivatives) towards the origins; but you are content with this (offshoot), O trifler.
بشنو اکنون ماجرای خاک را ** که چه میگوید فسون محراک را
Now hear the story of the Earth and what she is saying to enchant the disturber (of her peace).
پیش اسرافیلگشته او عبوس ** میکند صد گونه شکل و چاپلوس 1640
With frowning (unsmiling) looks in the presence of Seraphiel, she is practising a hundred sorts of coquetry and blandishment,
که بحق ذات پاک ذوالجلال ** که مدار این قهر را بر من حلال
Saying, “By the truth of the holy essence of the Almighty, (I beseech thee), do not regard this violence to me as lawful!