گر مرا ماری کند زهر افکنم ** ور مرا یاری کند خدمت کنم

من چو کلکم در میان اصبعین ** نیستم در صف طاعت بین بین 1690

خاک را مشغول کرد او در سخن ** یک کفی بربود از آن خاک کهن

ساحرانه در ربود از خاکدان ** خاک مشغول سخن چون بی‌خودان

برد تا حق تربت بی‌رای را ** تا به مکتب آن گریزان پای را

گفت یزدان که به علم روشنم ** که ترا جلاد این خلقان کنم

گفت یا رب دشمنم گیرند خلق ** چون فشارم خلق را در مرگ حلق 1695

تو روا داری خداوند سنی ** که مرا مبغوض و دشمن‌رو کنی

گفت اسبابی پدید آرم عیان ** از تب و قولنج و سرسام و سنان

که بگردانم نظرشان را ز تو ** در مرضها و سببهای سه تو

گفت یا رب بندگان هستند نیز ** که سببها را بدرند ای عزیز

چشمشان باشد گذاره از سبب ** در گذشته از حجب از فضل رب 1700

سرمه‌ی توحید از کحال حال ** یافته رسته ز علت و اعتلال

ننگرند اندر تب و قولنج و سل ** راه ندهند این سببها را به دل

زانک هر یک زین مرضها را دواست ** چون دوا نپذیرد آن فعل قضاست

هر مرض دارد دوا می‌دان یقین ** چون دوای رنج سرما پوستین

چون خدا خواهد که مردی بفسرد ** سردی از صد پوستین هم بگذرد 1705

در وجودش لرزه‌ای بنهد که آن ** نه به جامه به شود نه از آشیان

چون قضا آید طبیب ابله شود ** وان دوا در نفع هم گمره شود

کی شود محجوب ادراک بصیر ** زین سببهای حجاب گول‌گیر

اصل بیند دیده چون اکمل بود ** فرع بیند چونک مرد احول بود

جواب آمدن کی آنک نظر او بر اسباب و مرض و زخم تیغ نیاید بر کار تو عزرائیل هم نیاید کی تو هم سببی اگر چه مخفی‌تری از آن سببها و بود کی بر آن رنجور مخفی نباشد کی و هو اقرب الیه منکم و لکن لا تبصرون

گفت یزدان آنک باشد اصل دان ** پس ترا کی بیند او اندر میان 1710

گرچه خویش را عامه پنهان کرده‌ای ** پیش روشن‌دیدگان هم پرده‌ای

وانک ایشان را شکر باشد اجل ** چون نظرشان مست باشد در دول

تلخ نبود پیش ایشان مرگ تن ** چون روند از چاه و زندان در چمن