توبهای کن اشک باران چون مطر ** ریش و سبلت را ز خنده باز خر
Make a (vow of) repentance, shed tears like rain, redeem your beard and moustache from laughter.
داروی مردی بخور اندر عمل ** تا شوی خورشید گرم اندر حمل
Restore your manliness (by engaging) in (devotional) works, that you may become (like) the hot sun in (the sign of) Aries.
معده را بگذار و سوی دل خرام ** تا که بیپرده ز حق آید سلام
Leave the belly and stride towards the heart (spirit), in order that the salutation may come to you from God without (any) veil.
یک دو گامی رو تکلف ساز خوش ** عشق گیرد گوش تو آنگاه کش 2515
Advance one or two paces, make a good endeavour: Love will lay hold of your ear and then draw (you onward).
غالب شدن حیلهی روباه بر استعصام و تعفف خر و کشیدن روبه خر را سوی شیر به بیشه
How the cunning of the fox prevailed over the desire of the ass to preserve and restrain himself (from yielding to temptation), and how the fox led the ass to the lion in the jungle.
روبه اندر حیله پای خود فشرد ** ریش خر بگرفت و آن خر را ببرد
The fox embarked on the plot: he seized the ass's beard and led him away.
مطرب آن خانقه کو تا که تفت ** دف زند که خر برفت و خر برفت
Where is the musician of that Súfí monastery, that he may quickly play the tambourine (and sing), “The ass is gone, the ass is gone”?
چونک خرگوشی برد شیری به چاه ** چون نیارد روبهی خر تا گیاه
Since a hare brings a lion to the well, how should not a fox lead an ass to the grass?
گوش را بر بند و افسونها مخور ** جز فسون آن ولی دادگر
Shut thine ear and do not swallow (beguiling) spells: (swallow naught) but the spell of the righteous saint—
آن فسون خوشتر از حلوای او ** آنک صد حلواست خاک پای او 2520
That spell of his, (which is) sweeter than halwá, that (spell) of whose feet a hundred halwá’s are (only) the dust.
خنبهای خسروانی پر ز می ** مایه برده از می لبهای وی
The imperial jars full of the wine (of mystical knowledge) have drawn their stock from the wine of his lips.
عاشق می باشد آن جان بعید ** کو می لبهای لعلش را ندید
(Only) that alien soul which has never seen the wine of his ruby lips is a lover of the wine (of conventional knowledge).
آب شیرین چون نبیند مرغ کور ** چون نگردد گرد چشمهی آب شور
Since the blind bird does not see the sweet water, how should not it circle round the brackish water?
موسی جان سینه را سینا کند ** طوطیان کور را بینا کند
The spiritual Moses makes the breast a Sinai: he makes the blind parrots able to see.
خسرو شیرین جان نوبت زدست ** لاجرم در شهر قند ارزان شدست 2525
The Khusraw (who is the lover) of the spiritual Shírín has beaten the drum (of sovereignty); consequently sugar has become cheap in the city.
یوسفان غیب لشکر میکشند ** تنگهای قند و شکر میکشند
The Josephs of the unseen world are marching: they are bringing bales of candy and sugar.
اشتران مصر را رو سوی ما ** بشنوید ای طوطیان بانگ درا
The faces of the camels of Egypt are (turned) towards us: hearken, O parrots, to the sound of the (camel-)bell.
شهر ما فردا پر از شکر شود ** شکر ارزانست ارزانتر شود
To-morrow our city will be filled with sugar; sugar is cheap (to-day): (tomorrow) it will be cheaper.
در شکر غلطید ای حلواییان ** همچو طوطی کوری صفراییان
O confectioners, wallow in sugar, like the parrot, in despite of the bilious ones.
نیشکر کوبید کار اینست و بس ** جان بر افشانید یار اینست و بس 2530
Pound the sugar-cane: this is the only work (of importance); lavish your souls (on him): this is the only Beloved.
یک ترش در شهر ما اکنون نماند ** چونکه شیرین خسروان را بر نشاند
Now not a single sour one is left in our city, since Shírín has seated the Khusraws on the throne (of Love).
نقل بر نقلست و می بر می هلا ** بر مناره رو بزن بانگ صلا
’Tis dessert on dessert and wine on wine! Ho, go up on the minaret and proclaim that all are welcome (to the feast).
سرکهی نه ساله شیرین میشود ** سنگ و مرمر لعل و زرین میشود
The nine years old vinegar is becoming sweet; the stone and marble are becoming ruby(-like) and golden.
آفتاب اندر فلک دستکزنان ** ذرهها چون عاشقان بازیکنان
The sun in heaven is clapping his hands: the motes are dancing like lovers.
چشمها مخمور شد از سبزهزار ** گل شکوفه میکند بر شاخسار 2535
(All) eyes are intoxicated with the orchard abounding in greenery, (where) the blossoms are budding on the boughs.
چشم دولت سحر مطلق میکند ** روح شد منصور انا الحق میزند
The eye of blessedness works absolute magic: the spirit is made victorious (mansúr), crying “I am God.”