گفت آری تجربه کردم که من ** سخت رنجورم مخلخل گشته تن

تا به نزدیکم نیاید خر تمام ** من نجنبم خفته باشم در قوام 2580

رفت روبه گفت ای شه همتی ** تا بپوشد عقل او را غفلتی

توبه‌ها کردست خر با کردگار ** که نگردد غره‌ی هر نابکار

توبه‌هااش را به فن بر هم زنیم ** ما عدوی عقل و عهد روشنیم

کله‌ی خر گوی فرزندان ماست ** فکرتش بازیچه‌ی دستان ماست

عقل که آن باشد ز دوران زحل ** پیش عقل کل ندارد آن محل 2585

از عطارد وز زحل دانا شد او ** ما ز داد کردگار لطف‌خو

علم الانسان خم طغرای ماست ** علم عند الله مقصدهای ماست

تربیه‌ی آن آفتاب روشنیم ** ربی الاعلی از آن رو می‌زنیم

تجربه گر دارد او با این همه ** بشکند صد تجربه زین دمدمه

بوک توبه بشکند آن سست‌خو ** در رسد شومی اشکستن درو 2590

در بیان آنک نقض عهد و توبه موجب بلا بود بلک موجب مسخ است چنانک در حق اصحاب سبت و در حق اصحاب مایده‌ی عیسی و جعل منهم القردة و الخنازیر و اندرین امت مسخ دل باشد و به قیامت تن را صورت دل دهند نعوذ بالله

نقض میثاق و شکست توبه‌ها ** موجب لعنت شود در انتها

نقض توبه و عهد آن اصحاب سبت ** موجب مسخ آمد و اهلاک و مقت

پس خدا آن قوم را بوزینه کرد ** چونک عهد حق شکستند از نبرد

اندرین امت نبد مسخ بدن ** لیک مسخ دل بود ای بوالفطن

چون دل بوزینه گردد آن دلش ** از دل بوزینه شد خوار آن گلش 2595

گر هنر بودی دلش را ز اختبار ** خوار کی بودی ز صورت آن حمار

آن سگ اصحاب خوش بد سیرتش ** هیچ بودش منقصت زان صورتش

مسخ ظاهر بود اهل سبت را ** تا ببیند خلق ظاهر کبت را

از ره سر صد هزاران دگر ** گشته از توبه شکستن خوک و خر

دوم بار آمدن روبه بر این خر گریخته تا باز بفریبدش

پس بیامد زود روبه سوی خر ** گفت خر از چون تو یاری الحذر 2600

ناجوامردا چه کردم من ترا ** که به پیش اژدها بردی مرا

موجب کین تو با جانم چه بود ** غیر خبث جوهر تو ای عنود

هم‌چو کزدم کو گزد پای فتی ** نارسیده از وی او را زحمتی