English    Türkçe    فارسی   

5
3788-3812

  • نفس از باطن مرا آواز داد  ** که به گوش حس شنیدم بامداد 
  • My fleshly soul cried out to me from within: at morningtide I heard (its voice) with my sensuous ear,

  • خیز هنگام غزا آمد برو  ** خویش را در غزو کردن کن گرو 
  • (Saying), ‘Arise! ’Tis time to fight. Go, devote thyself to fighting in the holy war!’

  • گفتم ای نفس خبیث بی‌وفا  ** از کجا میل غزا تو از کجا  3790
  • I answered, ‘O wicked perfidious soul, what hast thou to do with the desire to fight?

  • راست گوی ای نفس کین حیلت‌گریست  ** ورنه نفس شهوت از طاعت بریست 
  • Tell the truth, O my soul! This is trickery. Else (why wouldst thou fight)?—the lustful soul is quit of obedience (to the Divine command).

  • گر نگویی راست حمله آرمت  ** در ریاضت سخت‌تر افشارمت 
  • Unless thou tell the truth, I will attack thee, I will squeeze (torment) thee more painfully (than before) in maceration.’

  • نفس بانگ آورد آن دم از درون  ** با فصاحت بی‌دهان اندر فسون 
  • Thereupon my soul, mutely eloquent, cried out in guile from within me,

  • که مرا هر روز اینجا می‌کشی  ** جان من چون جان گبران می‌کشی 
  • ‘Here thou art killing me daily, thou art putting my (vital) spirit (on the rack), like the spirits of infidels.

  • هیچ کس را نیست از حالم خبر  ** که مرا تو می‌کشی بی‌خواب و خور  3795
  • No one is aware of my plight—how thou art killing me (by keeping me) without sleep and food.

  • در غزا بجهم به یک زخم از بدن  ** خلق بیند مردی و ایثار من 
  • In war I should escape from the body at one stroke, and the people would see my manly valour and self-sacrifice.’

  • گفتم ای نفسک منافق زیستی  ** هم منافق می‌مری تو چیستی 
  • I replied, ‘O wretched soul, a hypocrite thou hast lived and a hypocrite thou wilt die: what (a pitiful thing) art thou!

  • در دو عالم تو مرایی بوده‌ای  ** در دو عالم تو چنین بیهوده‌ای 
  • In both worlds thou hast been a hypocrite, in both worlds thou art such a worthless creature.’

  • نذر کردم که ز خلوت هیچ من  ** سر برون نارم چو زنده‌ست این بدن 
  • I vowed that I would never put my head outside of (come out of) seclusion, seeing that this body is alive,

  • زانک در خلوت هر آنچ تن کند  ** نه از برای روی مرد و زن کند  3800
  • Because everything that this body does in seclusion it does with no regard to man or woman.

  • جنبش و آرامش اندر خلوتش  ** جز برای حق نباشد نیتش 
  • During seclusion the intention of (all) its movement and rest is for God's sake only.”

  • این جهاد اکبرست آن اصغرست  ** هر دو کار رستمست و حیدرست 
  • This is the Greater Warfare, and that (other) is the Lesser Warfare: both are (fit) work for (men like) Rustam and Haydar (‘Alí).

  • کار آن کس نیست کو را عقل و هوش  ** پرد از تن چون بجنبد دنب موش 
  • They are not (fit) work for one whose reason and wits fly out of his body when a mouse's tail moves.

  • آن چنان کس را بباید چون زنان  ** دور بودن از مصاف و از سنان 
  • Such a one must stay, like women, far off from the battle-field and the spears.

  • صوفیی آن صوفیی این اینت حیف  ** آن ز سوزن کشته این را طعمه سیف  3805
  • That one a Súfí and this one (too) a Súfí! Here's a pity! That one is killed by a needle, while the sword is this one's food.

  • نقش صوفی باشد او را نیست جان  ** صوفیان بدنام هم زین صوفیان 
  • He (the false Súfí) is (only) the figure of a Súfí: he has no soul (life); accordingly, the (true) Súfís get a bad name from Súfís such as these.

  • بر در و دیوار جسم گل‌سرشت  ** حق ز غیرت نقش صد صوفی نبشت 
  • Upon the door and wall of the body moulded of clay God, in His jealousy, traced the figures of a hundred Súfís (of this sort),

  • تا ز سحر آن نقشها جنبان شود  ** تا عصای موسوی پنهان شود 
  • To the end that by means of magic those figures should move and that Moses' rod should be hidden.

  • نقشها را میخورد صدق عصا  ** چشم فرعونیست پر گرد و حصا 
  • The truth of the rod swallows up the figures, (but) the Pharaoh-like eye is filled with dust and gravel (and cannot see).

  • صوفی دیگر میان صف حرب  ** اندر آمد بیست بار از بهر ضرب  3810
  • Another Súfí entered the battle-line twenty times for the purpose of fighting

  • با مسلمانان به کافر وقت کر  ** وانگشت او با مسلمانان به فر 
  • Along with the Moslems when they attacked the infidels; he did not fall back with the Moslems in their retreat.

  • زخم خورد و بست زخمی را که خورد  ** بار دیگر حمله آورد و نبرد 
  • He was wounded, but he bandaged the wound which he had received, and once more advanced to the charge and combat,