بسکل این حبلی که حرص است و حسد ** یاد کن فی جیدها حبل مسد
Snap this cord, which is greed and envy: remember (the text) on her neck a cord of palm-fibres.”
صفت کشتن خلیل علیه‌السلام زاغ را کی آن اشارت به قمع کدام صفت بود از صفات مذمومه‌ی مهلکه در مرید
The reason why Khalíl (Abraham), on whom be peace, killed the crow, indicating (thereby) the subjugation of certain blameworthy and pernicious qualities in the disciple.
این سخن را نیست پایان و فراغ ** ای خلیل حق چرا کشتی تو زاغ 765
There is no end and completion to this discourse. O Friend of God, why didst thou kill the crow?
بهر فرمان حکمت فرمان چه بود ** اندکی ز اسرار آن باید نمود
Because of the (Divine) command. What was the wisdom of the (Divine) command? A small part of the mysteries thereof must (now) be shown.
کاغ کاغ و نعره‌ی زاغ سیاه ** دایما باشد به دنیا عمرخواه
The cawing and noisy cry of the black crow is ever asking for (long) life in this world.
هم‌چو ابلیس از خدای پاک فرد ** تا قیامت عمر تن درخواست کرد
Like Iblís, it (the crow) besought the holy and incomparable God for bodily life till the Resurrection.
Were it not that that foul-mouthed one is a dung-eater, he would say, “Deliver me from the nature of the crow!”
مناجات
Prayer.
ای مبدل کرده خاکی را به زر ** خاک دیگر را بکرده بوالبشر 780
O Thou who hast transmuted one clod of earth into gold, and another clod into the Father of mankind,
کار تو تبدیل اعیان و عطا ** کار من سهوست و نسیان و خطا
Thy work is the transmutation of essences and (the showing of) munificence; my work is mistake and forgetfulness and error.
سهو و نسیان را مبدل کن به علم ** من همه خلمم مرا کن صبر و حلم
Transmute mistake and forgetfulness into knowledge: I am all choler, make me patience and forbearance.
ای که خاک شوره را تو نان کنی ** وی که نان مرده را تو جان کنی
O Thou who makest nitrous earth to be bread, and O Thou who makest dead bread to be life,
ای که جان خیره را رهبر کنی ** وی که بی‌ره را تو پیغمبر کنی
O Thou who makest the distracted soul to be a Guide, and O Thou who makest the wayless wanderer to be a Prophet,
می‌کنی جزو زمین را آسمان ** می‌فزایی در زمین از اختران 785
Thou makest a piece of earth to be heaven, Thou givest increase in the earth from the stars.
هر که سازد زین جهان آب حیات ** زوترش از دیگران آید ممات
Whosoever makes the Water of Life to consist of (the pleasures of) this world, death comes to him sooner than to the others.
دیده‌ی دل کو به گردون بنگریست ** دید که اینجا هر دمی میناگریست
The eye of the heart (the inward eye) that contemplated the (spiritual) firmament perceived that here (in the sensible world) is a continual alchemy.
قلب اعیانست و اکسیری محیط ** ایتلاف خرقه‌ی تن بی‌مخیط
The harmonious cohesion of the patched garment, (which is) the body, without being stitched (together), is (owing to) the transmutation of essences and (to) an all-embracing elixir.