English    Türkçe    فارسی   

5
883-907

  • ننگرم در تو در آن دل بنگرم  ** تحفه او را آر ای جان بر درم 
  • I do not regard thee, I regard that Heart: bring it, O soul, as a gift to My door!

  • با تو او چونست هستم من چنان  ** زیر پای مادران باشد جنان 
  • According as it is in relation to thee, so am I: Paradise is under the feet of mothers.”

  • مادر و بابا و اصل خلق اوست  ** ای خنک آنکس که داند دل ز پوست  885
  • It (the Heart) is the mother and father and origin of (all) the creatures: oh, blest is that one who knows the Heart from the skin.

  • تو بگویی نک دل آوردم به تو  ** گویدت پرست ازین دلها قتو 
  • Thou wilt say, “Lo, I have brought unto Thee a heart”: He (God) will say to thee, “Qutú is full of these hearts.

  • آن دلی آور که قطب عالم اوست  ** جان جان جان جان آدم اوست 
  • Bring the Heart that is the Qutb (Pole) of the world and the soul of the soul of the soul of the soul of Adam.”

  • از برای آن دل پر نور و بر  ** هست آن سلطان دلها منتظر 
  • The Sultan of (all) hearts is waiting expectantly for that Heart full of light and goodness.

  • تو بگردی روزها در سبزوار  ** آنچنان دل را نیابی ز اعتبار 
  • Thou mayst wander (many) days in Sabzawár, (but) thou wilt not find (there) a Heart like that by (the most) careful observation.

  • پس دل پژمرده‌ی پوسیده‌جان  ** بر سر تخته نهی آن سو کشان  890
  • Then thou wilt lay upon a bier the corrupt heart, whose soul is rotten, to carry (it) Yonder,

  • که دل آوردم ترا ای شهریار  ** به ازین دل نبود اندر سبزوار 
  • And say, “I bring Thee a heart, O King: there is no better heart than this in Sabzawár.”

  • گویدت این گورخانه‌ست ای جری  ** که دل مرده بدینجا آوری 
  • He (God) will answer thee, saying, “O audacious man, is this a graveyard that thou shouldst bring a dead heart hither?

  • رو بیاور آن دلی کو شاه‌خوست  ** که امان سبزوار کون ازوست 
  • Go, bring the Heart that is kingly, from which is (derived) the security of the Sabzawár of (mundane) existence.”

  • گویی آن دل زین جهان پنهان بود  ** زانک ظلمت با ضیا ضدان بود 
  • You may say that that Heart is hidden from this world, because darkness and light are opposites.

  • دشمنی آن دل از روز الست  ** سبزوار طبع را میراثی است  895
  • From the Day of Alast there is an hereditary enmity of that Heart to the Sabzawár of the carnal nature;

  • زانک او بازست و دنیا شهر زاغ  ** دیدن ناجنس بر ناجنس داغ 
  • For it is a falcon, while this world is the city of the crow: the sight of one who is uncongenial inflicts pain upon him who is not his congener;

  • ور کند نرمی نفاقی می‌کند  ** ز استمالت ارتفاقی می‌کند 
  • And if he (the worldling) behave with mildness (complaisance), he is acting hypocritically: he is seeking an advantage for himself by conciliating (the owner of the Heart).

  • می‌کند آری نه از بهر نیاز  ** تا که ناصح کم کند نصح دراز 
  • He assents, not on account of sincere feeling, (but) in order that the admonisher may curtail his long admonition;

  • زانک این زاغ خس مردارجو  ** صد هزاران مکر دارد تو به تو 
  • For this vile carrion-seeking crow hath a hundred thousand manifold tricks.

  • گر پذیرند آن نفاقش را رهید  ** شد نفاقش عین صدق مستفید  900
  • If they (the saints) accept his hypocrisy, he is saved: his hypocrisy becomes identical with the sincerity of him who benefits by instruction,

  • زانک آن صاحب دل با کر و فر  ** هست در بازار ما معیوب‌خر 
  • Because the august owner of the Heart is a buyer of damaged goods in our bazaar.

  • صاحب دل جو اگر بی‌جان نه‌ای  ** جنس دل شو گر ضد سلطان نه‌ای 
  • Seek the owner of the Heart, if thou art not soulless: become a congener of the Heart, if thou art not an adversary of the (spiritual) Sultan.

  • آنک زرق او خوش آید مر ترا  ** آن ولی تست نه خاص خدا 
  • (But) that one whose hypocrisy pleases thee, he is (only) thy saint, (he is) not the elect of God.

  • هر که او بر خو و بر طبع تو زیست  ** پیش طبع تو ولی است و نبیست 
  • Whosoever lives in accordance with thy disposition and nature seems to thy (carnal) nature to be a saint and a prophet.

  • رو هوا بگذار تا بویت شود  ** وان مشام خوش عبرجویت شود  905
  • Go, renounce sensuality in order that the (spiritual) scent may be thine and that the sweet ambergris-seeking organ of smell may be thine.

  • از هوارانی دماغت فاسدست  ** مشک و عنبر پیش مغزت کاسدست 
  • Thy brain (organ of smell) is corrupted by sensual indulgence: to thy (olfactory) sense musk and ambergris are unsalable.

  • حد ندارد این سخن و آهوی ما  ** می‌گریزد اندر آخر جابجا 
  • This discourse hath no bound, and (meanwhile) our gazelle is running to and fro in flight in the stable.

  • بقیه‌ی قصه‌ی آهو و آخر خران 
  • The remainder of the Story of the gazelle in the donkey-stable.