پس زد انگشتک به رقص اندر فتاد ** که بده زوتر رسیدم در مراد

چون بدید آن چشمهای پرخمار ** که کند عقل و خرد را بی‌قرار

وآن صفای عارض آن دلبران ** که بسوزد چون سپند این دل بر آن

رو و خال و ابرو و لب چون عقیق ** گوییا حق تافت از پرده‌ی رقیق 960

دید او آن غنج و برجست سبک ** چون تجلی حق از پرده‌ی تنک

تفسیر خلقنا الانسان فی احسن تقویم ثم رددناه اسفل سافلین و تفسیر و من نعمره ننکسه فی الخلق

آدم حسن و ملک ساجد شده ** هم‌چو آدم باز معزول آمده

گفت آوه بعد هستی نیستی ** گفت جرمت این که افزون زیستی

جبرئیلش می‌کشاند مو کشان ** که برو زین خلد و از جوق خوشان

گفت بعد از عز این اذلال چیست ** گفت آن دادست و اینت داوریست 965

جبرئیلا سجده می‌کردی به جان ** چون کنون می‌رانیم تو از جنان

حله می‌پرد ز من در امتحان ** هم‌چو برگ از نخ در فصل خزان

آن رخی که تاب او بد ماه‌وار ** شد به پیری هم‌چو پشت سوسمار

وان سر و فرق گش شعشع شده ** وقت پیری ناخوش و اصلع شده

وان قد صف در نازان چون سنان ** گشته در پیری دو تا هم‌چون کمان 970

رنگ لاله گشته رنگ زعفران ** زور شیرش گشته چون زهره‌ی زنان

آنک مردی در بغل کردی به فن ** می‌بگیرندش بغل وقت شدن

این خود آثار غم و پژمردگیست ** هر یکی زینها رسول مردگیست

تفسیر اسفل سافلین الا الذین آمنوا و عملوا الصالحات فلهم اجر غیر مومنون

لیک گر باشد طبیبش نور حق ** نیست از پیری و تب نقصان و دق

سستی او هست چون سستی مست ** که اندر آن سستیش رشک رستمست 975

گر بمیرد استخوانش غرق ذوق ** ذره ذره‌ش در شعاع نور شوق

وآنک آنش نیست باغ بی‌ثمر ** که خزانش می‌کند زیر و زبر

گل نماند خارها ماند سیاه ** زرد و بی‌مغز آمده چون تل کاه

تا چه زلت کرد آن باغ ای خدا ** که ازو این حله‌ها گردد جدا

خویشتن را دید و دید خویشتن ** زهر قتالست هین ای ممتحن 980

شاهدی کز عشق او عالم گریست ** عالمش می‌راند از خود جرم چیست