این دعا تو امر کردی ز ابتدا ** ورنه خاکی را چه زهرهی این بدی
Thou didst command this invocation (of Thee) from the beginning; else how should a creature of dust have dared (to do) this?
چون دعامان امر کردی ای عجاب ** این دعای خویش را کن مستجاب 2320
Since—oh, wonder !—Thou didst command us to invoke Thee, cause this invocation of Thee to be answered favourably.
شب شکسته کشتی فهم و حواس ** نه امیدی مانده نه خوف و نه یاس
Night has wrecked the ship of (my) understanding and senses: no hope is left, nor fear nor despair.
برده در دریای رحمت ایزدم ** تا ز چه فن پر کند بفرستدم
God has borne me into the sea of Mercy: (I know not) with what specialty He will fill me and send me (back to the world).
آن یکی را کرده پر نور جلال ** وآن دگر را کرده پر وهم و خیال
He fills one with the light of Majesty, while He fills another with (vain) imagination and fancy.
گر بخویشم هیچ رای و فن بدی ** رای و تدبیرم به حکم من بدی
If I had any judgement and skill by myself, my judgement and forethought would be under my control;
شب نرفتی هوش بیفرمان من ** زیر دام من بدی مرغان من 2325
At night my consciousness would not go (from me) without my bidding, and my birds (senses and faculties) would be under my trap.
بودمی آگه ز منزلهای جان ** وقت خواب و بیهشی و امتحان
I should be aware of the stages (of the journey) of the soul (both) at the time of sleep and unconsciousness and (at the time of) tribulation.
چون کفم زین حل و عقد او تهیست ** ای عجب این معجبی من ز کیست
Inasmuch as my hand is (made) empty by this (sovereign) power of His to loose and bind, oh, I wonder, from whom comes this self-conceit of mine?
دیده را نادیده خود انگاشتم ** باز زنبیل دعا برداشتم
I have even deemed that what I saw was not seen (by me), and (like a beggar) I have again held up the basket of invocation.
چون الف چیزی ندارم ای کریم ** جز دلی دلتنگتر از چشم میم
Like alif, I possess nothing, O Gracious One, except a heart more constricted with anguish than the eye of mim.
این الف وین میم ام بود ماست ** میم ام تنگست الف زو نر گداست 2330
This alif and this mím are the mother (umm) of our existence: the mím of umm is narrow (distressful), and the alif is (begging for deliverance) from it (like) a sturdy beggar.
آن الف چیزی ندارد غافلیست ** میم دلتنگ آن زمان عاقلیست
(The state denoted by) ‘alif possesses nothing’ is forgetfulness (unconsciousness); the distressful mím is (denotes) the time of rationality (consciousness).
در زمان بیهشی خود هیچ من ** در زمان هوش اندر پیچ من
During the time of unconsciousness I am nothing at all; during the time of consciousness I am in torment.
هیچ دیگر بر چنین هیچی منه ** نام دولت بر چنین پیچی منه
Do not lay another nothing upon a nothing like this; do not put the name of ‘(worldly) fortune’ upon a torment like this.
خود ندارم هیچ به سازد مرا ** که ز وهم دارم است این صد عنا
Truly (the state of) ‘I possess nothing’ suits me better, since these hundred troubles arise from imagining that I possess (something).
در ندارم هم تو داراییم کن ** رنج دیدم راحتافزاییم کن 2335
Just in (the state where) I possess nothing do Thou act in sovereign fashion towards me. I have suffered pain: do Thou increase my pleasure.
هم در آب دیده عریان بیستم ** بر در تو چونک دیده نیستم
I will just stand naked in (a flood of) tears at Thy gate, since I have no sight.
آب دیدهی بندهی بیدیده را ** سبزهای بخش و نباتی زین چرا
Do Thou bestow on the tears of Thy sightless slave a verdure and vegetation from this (bountiful) pasture;
ور نمانم آب آبم ده ز عین ** همچو عینین نبی هطالتین
And if I leave no tears (in my eyes), do Thou give me tears (flowing abundantly) from an eye like the two streaming eyes of the Prophet.
او چو آب دیده جست از جود حق ** با چنان اقبال و اجلال و سبق
Since he, with all that high fortune and majesty and pre-eminence, sought tears from the bounty of God,
چون نباشم ز اشک خون باریکریس ** من تهیدست قصور کاسهلیس 2340
How should not I, an empty-handed destitute lick-platter, spin fine webs of blood-stained tears?
چون چنان چشم اشک را مفتون بود ** اشک من باید که صد جیحون بود
Inasmuch as an eye like that (of the Prophet) is enamoured of tears, it behoves my tears to be (like) a hundred great rivers.”
قطرهای زان زین دو صد جیحون به است ** که بدان یک قطره انس و جن برست
A single drop of those (tears) is better than these two hundred great rivers, for by that single drop mankind and the Jinn were saved.
چونک باران جست آن روضهی بهشت ** چون نجوید آب شورهخاک زشت
Since that Garden of Paradise sought rain, how should not the foul briny soil seek water?