آلت شاهد زبان و چشم تیز ** که ز شب‌خیزش ندارد سر گریز

گر هزاران مدعی سر بر زند ** گوش قاضی جانب شاهد کند

قاضیان را در حکومت این فنست ** شاهد ایشان را دو چشم روشنست

گفت شاهد زان به جای دیده است ** کو بدیده‌ی بی‌غرض سر دیده است 2870

مدعی دیده‌ست اما با غرض ** پرده باشد دیده‌ی دل را غرض

حق همی‌خواهد که تو زاهد شوی ** تا غرض بگذاری و شاهد شوی

کین غرضها پرده‌ی دیده بود ** بر نظر چون پرده پیچیده بود

پس نبیند جمله را با طم و رم ** حبک الاشیاء یعمی و یصم

در دلش خورشید چون نوری نشاند ** پیشش اختر را مقادیری نماند 2875

پس بدید او بی‌حجاب اسرار را ** سیر روح مومن و کفار را

در زمین حق را و در چرخ سمی ** نیست پنهان‌تر ز روح آدمی

باز کرد از رطب و یابس حق نورد ** روح را من امر ربی مهر کرد

پس چو دید آن روح را چشم عزیز ** پس برو پنهان نماند هیچ چیز

شاهد مطلق بود در هر نزاع ** بشکند گفتش خمار هر صداع 2880

نام حق عدلست و شاهد آن اوست ** شاهد عدلست زین رو چشم دوست

منظر حق دل بود در دو سرا ** که نظر در شاهد آید شاه را

عشق حق و سر شاهدبازیش ** بود مایه‌ی جمله پرده‌سازیش

پس از آن لولاک گفت اندر لقا ** در شب معراج شاهدباز ما

این قضا بر نیک و بد حاکم بود ** بر قضا شاهد نه حاکم می‌شود 2885

شد اسیر آن قضا میر قضا ** شاد باش ای چشم‌تیز مرتضی

عارف از معروف بس درخواست کرد ** کای رقیب ما تو اندر گرم و سرد

ای مشیر ما تو اندر خیر و شر ** از اشارتهات دل‌مان بی‌خبر

ای یرانا لانراه روز و شب ** چشم‌بند ما شده دید سبب

چشم من از چشم‌ها بگزیده شد ** تا که در شب آفتابم دیده شد 2890

لطف معروف تو بود آن ای بهی ** پس کمال البر فی اتمامه