English    Türkçe    فارسی   

6
4575-4599

  • دلوها وابسته‌ی چرخ بلند  ** دلو او در اصبعین زورمند  4575
  • The (other) buckets are attached to the lofty wheel (of Fortune): his bucket is (held) in two Almighty fingers.

  • دلو چه و حبل چه و چرخ چی  ** این مثال بس رکیکست ای اچی 
  • What bucket and what cord and what wheel? This is a very weak comparison, O pasha.

  • از کجا آرم مثالی بی‌شکست  ** کفو آن نه آید و نه آمدست 
  • (But) whence shall I get a comparison that is without frailty? One to match him (the knower of God) will not come, and never has come, (to hand).

  • صد هزاران مرد پنهان در یکی  ** صد کمان و تیر درج ناوکی 
  • (He is) a hundred thousand men concealed in a single man, a hundred bows and arrows enclosed in a single blowpipe;

  • ما رمیت اذ رمیتی فتنه‌ای  ** صد هزاران خرمن اندر حفنه‌ای 
  • A (type of) thou didst not throw when thou threwest, a temptation (for the ignorant), a hundred thousand stacks (of grain) in a handful.

  • آفتابی در یکی ذره نهان  ** ناگهان آن ذره بگشاید دهان  4580
  • (He is) a sun hidden in a mote: suddenly that mote opens its mouth (and reveals the sun).

  • ذره ذره گردد افلاک و زمین  ** پیش آن خورشید چون جست از کمین 
  • The heavens and the earth crumble to atoms before that Sun when he springs forth from ambush.

  • این چنین جانی چه درخورد تنست  ** هین بشو ای تن ازین جان هر دو دست 
  • How is a spirit like this meet for (confinement in) the body? Hark, O body, wash thy hands of this spirit!

  • ای تن گشته وثاق جان بسست  ** چند تاند بحر درمشکی نشست 
  • O body that hast become the spirit's dwelling-place, ’tis enough: how long can the Sea abide in a water-skin?

  • ای هزاران جبرئیل اندر بشر  ** ای مسیحان نهان در جوف خر 
  • O thou who art a thousand Gabriels in (the form of) man, O thou who art (many) Messiahs inside the ass (of Jesus),

  • ای هزاران کعبه پنهان در کنیس  ** ای غلط‌انداز عفریت و بلیس  4585
  • O thou who art a thousand Ka‘bas concealed in a church, O thou who causest ‘ifrít and devil to fall into error,

  • سجده‌گاه لامکانی در مکان  ** مر بلیسان را ز تو ویران دکان 
  • Thou art the spaceless Object of worship in space: the devils have their shop destroyed by thee,

  • که چرا من خدمت این طین کنم  ** صورتی را نم لقب چون دین کنم 
  • (For they say), “How should I pay homage to this clay? How should I bestow on a (mere) form a title signifying (my) obedience (adoration)?”

  • نیست صورت چشم را نیکو به مال  ** تا ببینی شعشعه‌ی نور جلال 
  • He is not the form (in which he appears): rub thine eye well, that thou mayst behold (in him) the radiance of the light of (Divine) glory!

  • باز آمدن به شرح قصه‌ی شاه‌زاده و ملازمت او در حضرت شاه 
  • Resuming the explanation of the Story of the (eldest) prince and his constant attendance at the court of the King.

  • شاه‌زاده پیش شه حیران این  ** هفت گردون دیده در یک مشت طین 
  • The prince in the presence of the King was bewildered by this (mystery): he beheld the Seven Heavens in a handful of clay.

  • هیچ ممکن نه ببحثی لب گشود  ** لیک جان با جان دمی خامش نبود  4590
  • Nowise was it possible (for him) to open his lips in discussion, but never for a moment did soul cease to converse with soul.

  • آمده در خاطرش کین بس خفیست  ** این همه معنیست پس صورت ز چیست 
  • It came into his mind that ’twas exceedingly mysterious— “all this is reality: whence, then, comes the form (appearance)?”

  • صورتی از صورتت بیزار کن  ** خفته‌ای هر خفته را بیدار کن 
  • (’Tis) a form that frees thee from (the illusion of) form, a sleeper that awakens every one who is asleep (to the Truth).

  • آن کلامت می‌رهاند از کلام  ** وان سقامت می‌جهاند از سقام 
  • The words (spoken by him) deliver (thee) from words (of idle disputation), and the sickness (of love inspired by him) lets thee escape from the sickness (of sensuality).

  • پس سقام عشق جان صحتست  ** رنجهااش حسرت هر راحتست 
  • Therefore the sickness of love is the (very) soul of health: its pains are the envy of every pleasure.

  • ای تن اکنون دست خود زین جان بشو  ** ور نمی‌شویی جز این جانی بجو  4595
  • O body, now wash thy hands of this (animal) soul, or if thou wilt not wash (thy hands of it), seek another soul than this!

  • حاصل آن شه نیک او را می‌نواخت  ** او از آن خورشید چون مه می‌گداخت 
  • In short, the King cherished him (the prince) fondly, and in (the beams of) that Sun he was melting away like the moon.

  • آن گداز عاشقان باشد نمو  ** هم‌چو مه اندر گدازش تازه‌رو 
  • The melting (wasting) away of lovers is (the cause of their spiritual) growth: like the moon, he (the lover) hath a fresh (shining) face whilst he is melting away.

  • جمله رنجوران دوا دارند امید  ** نالد این رنجور کم افزون کنید 
  • All the sick hope to be cured, but this sick one sobs, crying, “Increase my sickness!

  • خوش‌تر از این سم ندیدم شربتی  ** زین مرض خوش‌تر نباشد صحتی 
  • I have found no drink sweeter than this poison: no state of health can be sweeter than this disease.