English    Türkçe    فارسی   

6
548-572

  • گفت اگر در جنگ کم بودت امید  ** نعره‌ای زن کای کریمان برجهید 
  • He (the spokesman of the merchants) said, “If you had no hope (of overcoming them) in battle, (why didn't you) shout, ‘Gentlemen, spring up (from your beds)?’”

  • گفت آن دم کارد بنمودند و تیغ  ** که خمش ورنه کشیمت بی‌دریغ 
  • He replied, “At that moment they produced knives and swords, crying, ‘Silence! or we will kill you ruthlessly.’

  • آن زمان از ترس بستم من دهان  ** این زمان هیهای و فریاد و فغان  550
  • At that time I shut my mouth in terror; at this time (I can utter) screams and calls for help and cries of distress.

  • آن زمان بست آن دمم که دم زنم  ** این زمان چندانک خواهی هی کنم 
  • At that time my breath was stopped from breathing a word: at this time I will scream as much as you please.”

  • چونک عمرت برد دیو فاضحه  ** بی‌نمک باشد اعوذ و فاتحه 
  • After the Devil who exposes (sinners) to disgrace has carried off your life, it is foolish (to cry) “I take refuge (with God)” and (to recite) the Fátiha;

  • گرچه باشد بی‌نمک اکنون حنین  ** هست غفلت بی‌نمک‌تر زان یقین 
  • (But) though ’tis foolish to moan now, (yet) assuredly heedlessness is (even) more foolish than that (tardy supplication).

  • هم‌چنین هم بی‌نمک می‌نال نیز  ** که ذلیلان را نظر کن ای عزیز 
  • Continue to sob thus, even foolishly, crying, “Regard the base (sinners), O Almighty One!

  • قادری بی‌گاه باشد یا به گاه  ** از تو چیزی فوت کی شد ای اله  555
  • Whether it be late or early, Thou art omnipotent: when did anything escape Thee, O God?”

  • شاه لا تاسوا علی ما فاتکم  ** کی شود از قدرتش مطلوب گم 
  • The King of (that ye) may not grieve for what hath escaped you —how should the object of (your) desire vanish from (the range of) His power?

  • حواله کردن مرغ گرفتاری خود را در دام به فعل و مکر و زرق زاهد و جواب زاهد مرغ را 
  • How the bird attributed its being caught in the trap to the artifice and cunning and hypocrisy of the ascetic; and how the ascetic answered the bird.

  • گفت آن مرغ این سزای او بود  ** که فسون زاهدان را بشنود 
  • The bird said, “This is a fit punishment for one who listens to the beguiling talk of ascetics.”

  • گفت زاهد نه سزای آن نشاف  ** کو خورد مال یتیمان از گزاف 
  • “Nay,” said the ascetic; “it is a fit punishment for the greedy wretch who incontinently devours the property of orphans.”

  • بعد از آن نوحه‌گری آغاز کرد  ** که فخ و صیاد لرزان شد ز درد 
  • Afterwards it (the bird) began to lament in such wise that the trap and the fowler trembled at the grief (which it displayed),

  • کز تناقضهای دل پشتم شکست  ** بر سرم جانا بیا می‌مال دست  560
  • Crying, “My back is broken by the contradictions (conflicting motives) in my heart: come, O Beloved, rub Thy hand on my head.

  • زیر دست تو سرم را راحتیست  ** دست تو در شکربخشی آیتیست 
  • Under Thy hand my head hath a (great) relief (from pain): Thy hand is a miracle in bestowing favour.

  • سایه‌ی خود از سر من برمدار  ** بی‌قرارم بی‌قرارم بی‌قرار 
  • Do not take away Thy shadow (protection) from my head: I am restless, restless, restless.

  • خوابها بیزار شد از چشم من  ** در غمت ای رشک سرو و یاسمن 
  • (All) sorts of sleep have quitted mine eye in my passion for Thee, O Thou who art envied by the cypress and the jasmine.

  • گر نیم لایق چه باشد گر دمی  ** ناسزایی را بپرسی در غمی 
  • Though I am not deserving (of Thy favour), what matter if for a moment Thou ask after an unworthy one (who is) in a (great) anguish?”

  • مر عدم را خود چه استحقاق بود  ** که برو لطفت چنین درها گشود  565
  • What right (to Thy favour), forsooth, had Not-being, to which Thy grace opened such doors?

  • خاک گرگین را کرم آسیب کرد  ** ده گهر از نور حس در جیب کرد 
  • (Thy) bounty touched (embraced) the mangy earth and put in its bosom ten pearls of the light of sensation—

  • پنج حس ظاهر و پنج نهان  ** که بشر شد نطفه‌ی مرده از آن 
  • Five outward senses and five inward senses—whereby the dead semen was made Man.

  • توبه بی توفیقت ای نور بلند  ** چیست جز بر ریش توبه ریش‌خند 
  • Repentance without Thy blessing, O sublime Light, what is it but to laugh at the beard of repentance?

  • سبلتان توبه یک یک بر کنی  ** توبه سایه‌ست و تو ماه روشنی 
  • Thou dost tear the moustaches of repentance piecemeal: repentance is the shadow and Thou art the shining moon.

  • ای ز تو ویران دکان و منزلم  ** چون ننالم چون بیفشاری دلم  570
  • O Thou by whom my shop and dwelling is ruined, how shall not I wail when Thou rackest my heart?

  • چون گریزم زانک بی تو زنده نیست  ** بی خداوندیت بود بنده نیست 
  • How shall I flee (from Thee), since without Thee none liveth, and without Thy lordship no slave hath existence?

  • جان من بستان تو ای جان را اصول  ** زانک بی‌تو گشته‌ام از جان ملول 
  • Take my life, O Source of my life, for without Thee I have become weary of my life.