Although the commentary of the tongue makes (all) clear, yet tongueless love is clearer.
گر چه تفسیر زبان روشنگر است ** لیک عشق بیزبان روشنتر است
Whilst the pen was making haste in writing, it split upon itself as soon as it came to Love.
چون قلم اندر نوشتن میشتافت ** چون به عشق آمد قلم بر خود شکافت
In expounding it (Love), the intellect lay down (helplessly) like an ass in the mire: it was Love (alone) that uttered the explanation of love and loverhood.115
عقل در شرحش چو خر در گل بخفت ** شرح عشق و عاشقی هم عشق گفت
The proof of the sun is the sun (himself): if thou require the proof, do not avert thy face from him!
آفتاب آمد دلیل آفتاب ** گر دلیلت باید از وی رو متاب
If the shadow gives an indication of him, the sun (himself) gives spiritual light every moment.
از وی ار سایه نشانی میدهد ** شمس هر دم نور جانی میدهد
The shadow, like chat in the night-hours, brings sleep to thee; when the sun rises the moon is cloven asunder.
سایه خواب آرد ترا همچون سمر ** چون بر آید شمس انشق القمر
There is nothing in the world so wondrous strange as the Sun, the everlasting spiritual Sun which hath no yesterday.
خود غریبی در جهان چون شمس نیست ** شمس جان باقیی کش امس نیست
Although the external sun is unique, still it is possible to imagine one resembling it;120
شمس در خارج اگر چه هست فرد ** میتوان هم مثل او تصویر کرد
But the Sun by which the aether was brought into existence hath no peer.
شمس جان کاو خارج آمد از اثیر ** نبودش در ذهن و در خارج نظیر
Where is room in the imagination for His essence, that the like of Him should come into the imagination?
در تصور ذات او را گنج کو ** تا در آید در تصور مثل او