- Whatsoever they strive (to do), whether man or woman, the ear and eye of the soul's King are at the window.
- هر چه می‌‌کوشند اگر مرد و زن است ** گوش و چشم شاه جان بر روزن است
- How the merchant cast the parrot out of the cage and how the dead parrot flew away.
- برون انداختن مرد تاجر طوطی را از قفس و پریدن طوطی مرده
- After that, he cast her out of the cage. The little parrot flew to a lofty bough. 1825
- بعد از آنش از قفس بیرون فگند ** طوطیک پرید تا شاخ بلند
- The dead parrot made such a (swift) flight as when the orient sun rushed onward.
- طوطی مرده چنان پرواز کرد ** کافتاب از چرخ ترکی تاز کرد
- The merchant was amazed at the action of the bird: without understanding he suddenly beheld the mysteries of the bird.
- خواجه حیران گشت اندر کار مرغ ** بی‌‌خبر ناگه بدید اسرار مرغ
- He lifted up his face and said, “O nightingale, give us profit (instruction) by explaining thy case.
- روی بالا کرد و گفت ای عندلیب ** از بیان حال خودمان ده نصیب
- What did she (the parrot) do there (in India), that thou didst learn, devise a trick, and burn us (with grief)”?
- او چه کرد آن جا که تو آموختی ** ساختی مکری و ما را سوختی
- The parrot said, “She by her act counselled me—‘Abandon thy charm of voice and thy affection (for thy master), 1830
- گفت طوطی کاو به فعلم پند داد ** که رها کن لطف آواز و وداد
- Because thy voice has brought thee into bondage’: she feigned herself dead for the sake of (giving me) this counsel,
- ز آن که آوازت ترا در بند کرد ** خویشتن مرده پی این پند کرد
- Meaning (to say), ‘O thou who hast become a singer to high and low, become dead like me, that thou mayst gain release.’”
- یعنی ای مطرب شده با عام و خاص ** مرده شو چون من که تا یابی خلاص
- If you are a grain, the little birds will peck you up; if you are a bud, the children will pluck you off.
- دانه باشی مرغکانت بر چنند ** غنچه باشی کودکانت بر کنند