Rumi's Masnavi - (The four letters) mím and wáw and mím and nún do not confer honour: the word múmin (true believer) is only for the sake of denotation.

(The four letters) mím and wáw and mím and nún do not confer honour: the word múmin (true believer) is only for the sake of denotation.

میم و واو و میم و نون تشریف نیست ** لفظ مومن جز پی تعریف نیست‌‌

If you call him (the true believer) hypocrite, this vile name is stinging (him) within like a scorpion.

گر منافق خوانی‌‌اش این نام دون ** همچو کژدم می‌‌خلد در اندرون‌‌

If this name is not derived from Hell, then why is there the taste of Hell in it?

گرنه این نام اشتقاق دوزخ است ** پس چرا در وی مذاق دوزخ است‌‌

The foulness of that ill name is not from the letters; the bitterness of that sea-water is not from the vessel (containing it). 295

زشتی آن نام بد از حرف نیست ** تلخی آن آب بحر از ظرف نیست‌‌

The letters are the vessel: therein the meaning is (contained) like water; (but) the sea of the meaning is (with God)—with Him is the Ummu ’l-Kitáb.

حرف ظرف آمد در او معنی چو آب ** بحر معنی عنده أم الکتاب‌‌

In this world the bitter sea and the sweet sea (are divided)— between them is a barrier which they do not seek to cross.

بحر تلخ و بحر شیرین در جهان ** در میانشان برزخ لا یبغیان‌‌

Know that both these flow from one origin. Pass on from them both, go (all the way) to their origin!

وانگه این هر دو ز یک اصلی روان ** بر گذر زین هر دو رو تا اصل آن‌‌

Without the touchstone you will never know in the assay adulterated gold and fine gold by (using your own) judgement.

زر قلب و زر نیکو در عیار ** بی‌‌محک هرگز ندانی ز اعتبار

Any one in whose soul God shall put the touchstone, he will distinguish every certainty from doubt. 300

هر که را در جان خدا بنهد محک ** هر یقین را باز داند او ز شک‌‌

A piece of rubbish jumps into the mouth of a living man, and only when he ejects it is he at ease.

در دهان زنده خاشاکی جهد ** آن گه آرامد که بیرونش نهد