Show (me) the name of a single unbeliever on the design (stamped) on the face of any piece of silver or gold!
بر رخ نقره و یا روی زری ** وا نما بر سکه نام منکری
Even (supposing that you) do not admit (arguments), behold this Miracle, (manifest) like the sun, hundred-tongued, whereof the name is Ummu ’l-Kitáb.2875
خود مگیر این معجز چون آفتاب ** صد زبان بین نام او ام‌الکتاب
None dares either steal (take away) a single letter thereof or add to the plain Word.
زهره نی کس را که یک حرفی از آن ** یا بدزدد یا فزاید در بیان
Become a friend to the conqueror, that thou mayst conquer: beware, do not become a friend to the vanquished, O misguided man!
یار غالب شو که تا غالب شوی ** یار مغلوبان مشو هین ای غوی
The unbeliever's argument is just this, that he says, “I see no place of abode except this external (world).”
حجت منکر همین آمد که من ** غیر این ظاهر نمی‌بینم وطن
He never reflects that, wherever there is anything external, that (object) gives information of hidden wise purposes.
هیچ نندیشد که هر جا ظاهریست ** آن ز حکمتهای پنهان مخبریست
The usefulness of every external object is, indeed, internal: it is latent, like the beneficial quality in medicines.2880
فایده‌ی هر ظاهری خود باطنیست ** هم‌چو نفع اندر دواها کامنست
Commentary on the Verse, "And We did not create the heavens and the earth and what is between them save with real ground": (i.e.) "I did not create them for the sake of just this which ye see; nay, but for the sake of the essential meaning and everlasting providence which ye see not."
تفسیر این آیت کی و ما خلقنا السموات والارض و ما بینهما الا بالحق نیافریدمشان بهر همین کی شما می‌بینید بلک بهر معنی و حکمت باقیه کی شما نمی‌بینید آن را
Does any painter paint a beautiful picture for the sake of the picture itself, without hope of conferring benefit?
هیچ نقاشی نگارد زین نقش ** بی امید نفع بهر عین نقش
Nay, (he paints it) for the sake of guests and young people who by diverting themselves (with it) may be relieved from cares.
بلک بهر میهمانان و کهان ** که به فرجه وارهند از اندهان
From his picture (arises) the joy of children and the remembering of departed friend's by their friends.
شادی بچگان و یاد دوستان ** دوستان رفته را از نقش آن