What is in the jar that is not (also) in the river? What is in the house that is not (also) in the city?810
چیست اندر خم که اندر نهر نیست ** چیست اندر خانه که اندر شهر نیست
This world is the jar, and the heart (spirit) is like the river; this world is the chamber, and the heart is the wonderful city.
این جهان خمست و دل چون جوی آب ** این جهان حجره‌ست و دل شهر عجاب
How Solomon, on whom be peace, explained (to Bilqís), saying, "My labour in (bringing about) thy (conversion to the) Faith is purely for God’s sake: I have not one atom of self-interest, either as regards thy person or thy beauty or thy kingdom. Thou thyself wilt see (this) when the eye of thy spirit is opened by the light of God."
پیدا کردن سلیمان علیه‌السلام کی مرا خالصا لامر الله جهدست در ایمان تو یک ذره غرضی نیست مرا نه در نفس تو و حسن تو و نه در ملک تو خود بینی چون چشم جان باز شود به نورالله
“Hark, come, for I am a Messenger (Prophet) sent to call (the people to God): like Death, I am the slayer of lust, I am not given to lust.
هین بیا که من رسولم دعوتی ** چون اجل شهوت‌کشم نه شهوتی
And if there be lust (in me), I am the ruler of (my) lust: lam not captive to lust for the face of an idol.
ور بود شهوت امیر شهوتم ** نه اسیر شهوت روی بتم
My deepest nature is a breaker of idols, like (Abraham) the Friend of God and all the prophets.
بت‌شکن بودست اصل اصل ما ** چون خلیل حق و جمله انبیا
O slave, if I enter the idol-temple, the idol will prostrate itself, not I, in adoration.”815
گر در آییم ای رهی در بتکده ** بت سجود آرد نه ما در معبده
(Both) Ahmad (Mohammed) and Bú Jahl went into the idol- temple; (but) there is a great difference between this going and that going.
احمد و بوجهل در بتخانه رفت ** زین شدن تا آن شدن فرقیست زفت
This one (Mohammed) enters, the idols lay down their heads before him; that one (Bú Jahl) enters and lays down his head (before the idols), like the peoples (of old).
این در آید سر نهند او را بتان ** آن در آید سر نهد چون امتان
This world, (which is) associated with lust, is an idol-temple: it is a nest (abode) for the prophets and the infidels (alike),
این جهان شهوتی بتخانه‌ایست ** انبیا و کافران را لانه‌ایست
But lust is the slave of holy men: gold does not burn (in the fire), because it is sterling coin from the mine.
لیک شهوت بنده‌ی پاکان بود ** زر نسوزد زانک نقد کان بود