English    Türkçe    فارسی   

5
1882-1891

  • He is the King of kings; nay, he is the King-maker, though on account of the evil eye his name is “Ayáz.”
  • شاه شاهانست و بلک شاه‌ساز  ** وز برای چشم بد نامش ایاز 

  • Even the good eyes are evil to him in respect of (their) jealousy, for his beauty is infinite.
  • چشمهای نیک هم بر وی به دست  ** از ره غیرت که حسنش بی‌حدست 

  • I want a mouth as broad as heaven to describe the qualities of him who is envied by the angels;
  • یک دهان خواهم به پهنای فلک  ** تا بگویم وصف آن رشک ملک 

  • And if I should get a mouth like this and a hundred times as (broad as) this, it would be too narrow for (utterance of) this longing's distressful cry. 1885
  • ور دهان یابم چنین و صد چنین  ** تنگ آید در فغان این حنین 

  • (Yet), if I should not utter even this (little) amount, O trusted (friend), the phial, (which is) my heart, would burst from weakness (inability to contain its emotion).
  • این قدر گر هم نگویم ای سند  ** شیشه‌ی دل از ضعیفی بشکند 

  • Since I have seen my heart's phial (to be) fragile, I have rent many a mantle in order to allay (my pain).
  • شیشه‌ی دل را چو نازک دیده‌ام  ** بهر تسکین بس قبا بدریده‌ام 

  • Beyond doubt, O worshipful one, I must become mad for three days at the beginning of every month.
  • من سر هر ماه سه روز ای صنم  ** بی‌گمان باید که دیوانه شوم 

  • Hark, to-day is the first of the triduum: ’tis the day of triumph (pírúz), not (the day of) the turquoise (pírúza).
  • هین که امروز اول سه روزه است  ** روز پیروزست نه پیروزه است 

  • Every heart that is in love with the King, for it (for that heart) ’tis always the beginning of the month. 1890
  • هر دلی که اندر غم شه می‌بود  ** دم به دم او را سر مه می‌بود 

  • Since I have become mad, the story of Mahmúd and the description of Ayáz are now out of order.
  • قصه‌ی محمود و اوصاف ایاز  ** چون شدم دیوانه رفت اکنون ز ساز 

  • Explaining that what is related (here) is (only) the outward form of the Story, and that it is a form befitting these (hearers) who apprehend (no more than) the external form and suitable to the mirror of their imagination, whereas the real essence of the Story is so transcendent that speech is ashamed to reveal it, and from (being overcome with) confusion (the writer) loses head, beard, and pen. And a hint is enough for the wise.
  • بیان آنک آنچ بیان کرده می‌شود صورت قصه است وانگه آن صورتیست کی در خورد این صورت گیرانست و درخورد آینه‌ی تصویر ایشان و از قدوسیتی کی حقیقت این قصه راست نطق را ازین تنزیل شرم می‌آید و از خجالت سر و ریش و قلم گم می‌کند و العاقل یکفیه الاشاره