If there had not been Love, how should there have been existence? How should bread have attached itself to you and become (assimilated to) you?
گر نبودی عشق هستی کی بدی ** کی زدی نان بر تو و کی تو شدی
The bread became you: through what? Through (your) love and appetite; otherwise, how should the bread have had any access to the (vital) spirit?
نان تو شد از چه ز عشق و اشتها ** ورنه نان را کی بدی تا جان رهی
Love makes the dead bread into spirit: it makes the spirit that was perishable everlasting.
عشق نان مرده را می جان کند ** جان که فانی بود جاویدان کند
Majnún said, “I do not fear the lancet: my endurance is greater than the mountain formed of rock.2015
گفت مجنون من نمیترسم ز نیش ** صبر من از کوه سنگین هست بیش
I am a vagabond: my body is not at ease without blows; I am a lover: I am always in close touch with blows.
منبلم بیزخم ناساید تنم ** عاشقم بر زخمها بر میتنم
But my (whole) being is full of Laylá: this shell is filled with the qualities of that Pearl.
لیک از لیلی وجود من پرست ** این صدف پر از صفات آن درست
I am afraid, O cupper, lest if you let my blood you suddenly inflict a wound with your lancet upon Laylá.
ترسم ای فصاد گر فصدم کنی ** نیش را ناگاه بر لیلی زنی
The (man of) reason whose heart is enlightened knows that between Laylá and me there is no difference.”
داند آن عقلی که او دلروشنیست ** در میان لیلی و من فرق نیست
A beloved asked her lover, “Do you love yourself more or me?” He replied, “I am dead to myself and living by thee; I have become non-existent to myself and my own attributes and existent through thee; I have forgotten my own knowledge and have become knowing through thy knowledge; I have lost all thought of my own power and have become powerful through thy power. If I love myself, I must have loved thee, and if I love thee, I must have loved myself.” (Verse): “Whoever possesses the mirror of clairvoyance sees God (even) though he see himself.” (God said to Báyazíd): “Go forth with My attributes to My creatures. Whoso shall see thee shall see Me and whoso shall betake himself unto thee shall betake himself unto Me”; and so on.
معشوقی از عاشق پرسید کی خود را دوستتر داری یا مرا گفت من از خود مردهام و به تو زندهام از خود و از صفات خود نیست شدهام و به تو هست شدهام علم خود را فراموش کردهام و از علم تو عالم شدهام قدرت خود را از یاد دادهام و از قدرت تو قادر شدهام اگر خود را دوست دارم ترا دوست داشته باشم و اگر ترا دوست دارم خود را دوست داشته باشم هر که را آینهی یقین باشد گرچه خود بین خدای بین باشد اخرج به صفاتی الی خلقی من رآک رآنی و من قصدک قصدنی و علی هذا
At the hour of the morning-drink a beloved said to her lover by way of trial, “O such-and-such son of such-and-such,2020
گفت معشوقی به عاشق ز امتحان ** در صبوحی کای فلان ابن الفلان
I wonder, do you love me or yourself more? Tell the truth, O man of sorrows.”
مر مرا تو دوستتر داری عجب ** یا که خود را راست گو یا ذا الکرب