O Thou who makest nitrous earth to be bread, and O Thou who makest dead bread to be life,
ای که خاک شوره را تو نان کنی ** وی که نان مرده را تو جان کنی
O Thou who makest the distracted soul to be a Guide, and O Thou who makest the wayless wanderer to be a Prophet,
ای که جان خیره را رهبر کنی ** وی که بی‌ره را تو پیغمبر کنی
Thou makest a piece of earth to be heaven, Thou givest increase in the earth from the stars.785
می‌کنی جزو زمین را آسمان ** می‌فزایی در زمین از اختران
Whosoever makes the Water of Life to consist of (the pleasures of) this world, death comes to him sooner than to the others.
هر که سازد زین جهان آب حیات ** زوترش از دیگران آید ممات
The eye of the heart (the inward eye) that contemplated the (spiritual) firmament perceived that here (in the sensible world) is a continual alchemy.
دیده‌ی دل کو به گردون بنگریست ** دید که اینجا هر دمی میناگریست
The harmonious cohesion of the patched garment, (which is) the body, without being stitched (together), is (owing to) the transmutation of essences and (to) an all-embracing elixir.
قلب اعیانست و اکسیری محیط ** ایتلاف خرقه‌ی تن بی‌مخیط
From the day when thou camest into existence, thou wert fire or air or earth.
تو از آن روزی که در هست آمدی ** آتشی یا بادی یا خاکی بدی
If thou hadst remained in that condition, how should this (present) height have been reached by thee?790
گر بر آن حالت ترا بودی بقا ** کی رسیدی مر ترا این ارتقا
The Transmuter did not leave thee in thy first (state of) existence: He established a better (state of) existence in the place of that (former one);
از مبدل هستی اول نماند ** هستی بهتر به جای آن نشاند
And so on till (He gave thee) a hundred thousand states of existence, one after the other, the second (always) better than the beginning.
هم‌چنین تا صد هزاران هستها ** بعد یکدیگر دوم به ز ابتدا