Oh, many a (piece of) gold is made (like) black polished iron in order that it may be saved from pillage and calamity.
ای بسا زر که سیهتابش کنند ** تا شود آمن ز تاراج و گزند
Story of the sea-cow: how it brings up the royal pearl from the depths of the ocean and at night lays it on the seashore and feeds in the resplendence and lustre thereof; and how the trader comes forth from his hiding-place and, when the cow has gone some distance away from the pearl, covers the pearl with loam and black clay and runs off and climbs a tree; and so on to the end of the story and exposition.
قصهی آنک گاو بحری گوهر کاویان از قعر دریا بر آورد شب بر ساحل دریا نهد در درخش و تاب آن میچرد بازرگان از کمین برون آید چون گاو از گوهر دورتر رفته باشد بازرگان به لجم و گل تیره گوهر را بپوشاند و بر درخت گریزد الی آخر القصه و التقریب
The water-cow fetches a pearl out of the sea, lays it on the meadow, and grazes around it.
گاو آبی گوهر از بحر آورد ** بنهد اندر مرج و گردش میچرد
In the radiance of the light of the pearl the water-cow feeds hurriedly on hyacinths and lilies.
در شعاع نور گوهر گاو آب ** میچرد از سنبل و سوسن شتاب
The excrement of the water-cow is ambergris because its food is narcissus and nenuphar.
زان فکندهی گاو آبی عنبرست ** که غذااش نرگس و نیلوفرست
Any one whose food is the Light of (Divine) Majesty, how should not lawful magic (wondrous eloquence) spring from his lips?2925
هرکه باشد قوت او نور جلال ** چون نزاید از لبش سحر حلال
Any one who, like the bee, has been given (Divine) inspiration as a prize, how should not his house be full of honey?
هرکه چون زنبور وحیستش نفل ** چون نباشد خانهی او پر عسل
The cow grazes in the light of the pearl; (then) suddenly it moves some distance away from the pearl.
میچرد در نور گوهر آن بقر ** ناگهان گردد ز گوهر دورتر
A trader (appears and) puts black loam on the pearl, so that the meadow and verdant ground becomes dark.
تاجری بر در نهد لجم سیاه ** تا شود تاریک مرج و سبزهگاه
Then the trader takes refuge on a tree, while the cow seeks the man with its hard horn.
پس گریزد مرد تاجر بر درخت ** گاوجویان مرد را با شاخ سخت
Twenty times the cow runs about the meadow, in order to impale its enemy on its horn.2930
بیست بار آن گاو تازد گرد مرج ** تا کند آن خصم را در شاخ درج