We used to say, ‘Do not bewail thy hardships: be patient, for patience (fortitude) is the key to relief from pain.’
ما همیگفتیم کم نال از حرج ** صبر کن کالصبر مفتاح الفرج
What has become now of this key, (namely) fortitude? Wonderful! The rule (which we laid down for others) is null and void (for us): what has become of it?3895
این کلید صبر را اکنون چه شد ** ای عجب منسوخ شد قانون چه شد
Did not we always say, ‘In the (hour of) struggle laugh happily like gold in the fire’?
ما نمیگفتیم که اندر کش مکش ** اندر آتش همچو زر خندید خوش
We said to the soldiers at the time of conflict in battle, ‘Hark, do not change colour (lose courage)!’
مر سپه را وقت تنگاتنگ جنگ ** گفته ما که هین مگردانید رنگ
At the time when the ground trodden underfoot by the horses was entirely (composed of) severed heads,
آن زمان که بود اسپان را وطا ** جمله سرهای بریده زیر پا
We were shouting to our troops, ‘On, on! Advance irresistibly like the spearpoint!’
ما سپاه خویش را هی هی کنان ** که به پیش آیید قاهر چون سنان
We preached fortitude to all the world, because fortitude (we said) is a lamp and light in the breast.3900
جمله عالم را نشان داده به صبر ** زانک صبر آمد چراغ و نور صدر
Now it is our turn. Why have we become distracted and gone under the chádar (veil) like cowardly women?”
نوبت ما شد چه خیرهسر شدیم ** چون زنان زشت در چادر شدیم
O heart that didst inspire all (others) with ardour, inspire thyself with ardour and be ashamed of thyself!
ای دلی که جمله را کردی تو گرم ** گرم کن خود را و از خود دار شرم
O tongue that wert a mentor to all (others), now ’tis thy turn: why art thou silent?
ای زبان که جمله را ناصح بدی ** نوبت تو گشت از چه تن زدی