- Kişi yiğitlikte Zâloğlu Rüstem bile olsa Hamza’dan bile ileri geçse yine hükmetme hususunda karısının esiridir.
- رستم زال ار بود وز حمزه بیش ** هست در فرمان اسیر زال خویش
- Âdem sözlerinden âlemin sarhoş olduğu Muhammed bile “Kellimîni ya Humeyrâ” derdi.
- آن که عالم مست گفتش آمدی ** کلمینی یا حمیراء می‌‌زدی
- Gerçi zâhiren su, ateşten üstündür; fakat bir kaba konunca ateş, onu fıkır fıkır kaynatır.
- آب غالب شد بر آتش از نهیب ** آتشش جوشد چو باشد در حجاب
- İkisinin arasında bir tencere, bir çömlek oldu mu ateş, o suyu yok eder, hava haline getirir. 2430
- چون که دیگی حایل آید هر دو را ** نیست کرد آن آب را کردش هوا
- Görünüşte su nasıl ateşten üstünse, sen de kadından üstünsün; fakat hakikatte ona mağlûpsun, sen onu istemektesin.
- ظاهرا بر زن چو آب ار غالبی ** باطنا مغلوب و زن را طالبی
- Böyle bir hassa ancak Âdemoğlundadır. Çünkü insanda muhabbet vardır. Hayvanın muhabbeti azdır ve bu da onun nâkıs olmasından ileri gelmiştir.
- این چنین خاصیتی در آدمی است ** مهر حیوان را کم است آن از کمی است
- Kadınlar, akıllı kişiye galebe ederler, fakat cahil kişi onlara galip olur
- در بیان این خبر که انهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل
- Peygamber dedi ki: “Kadınlar; akıllı kişilere ehli dil olanlara fazlasıyla galip olurlar.
- گفت پیغمبر که زن بر عاقلان ** غالب آید سخت و بر صاحب دلان
- Fakat cahiller, kadına galebe ederler.” Çünkü onlar sert ve kaba muameleli olurlar.
- باز بر زن جاهلان چیره شوند ** ز آن که ایشان تند و بس خیره روند
- Onlarda acıma, lûtfetme, sevme azdır. Çünkü tabiatlarında, yaradılışlarında hayvanlık üstündür. 2435
- کم بودشان رقت و لطف و وداد ** ز آن که حیوانی است غالب بر نهاد
- Sevgi ve acıma, insanlık vasfıdır; hiddet ve şehvetse... hayvanlık vasfıdır.
- مهر و رقت وصف انسانی بود ** خشم و شهوت وصف حیوانی بود