- Senden bu kendini beğenme defoluncaya kadar gönlünden de çok kan akar, gözünden de! 3215
- از دل و از دیده‌‌ات بس خون رود ** تا ز تو این معجبی بیرون رود
- İblis’in illeti “Ben, Âdem’den hayırlıyım” demesiydi. Bu hastalık, her mahlûkta vardır.
- علت ابلیس انا خیری بده ست ** وین مرض در نفس هر مخلوق هست
- Bu hastalığa müptelâ olan, kendisini hor görse bile sen onu, altında pislik olan sâf su bil!
- گر چه خود را بس شکسته بیند او ** آب صافی دان و سرگین زیر جو
- İmtihan kasdıyla onu bir karıştırsan hemen su bulanır, pislik rengini alır.
- چون بشوراند ترا در امتحان ** آب سرگین رنگ گردد در زمان
- Ey yiğit! Irmak sana sâf ve berrak görünüyor ama senin ırmağının dibinde de pislik var.
- در تگ جو هست سرگین ای فتی ** گر چه جو صافی نماید مر ترا
- Yol bilen anlayışlı pîr, Nefs-i küll bağlarına ark kazıcıdır. 3220
- هست پیر راه دان پر فطن ** باغهای نفس کل را جوی کن
- Irmak, kendisini nereden temizleyecek? İnsanın bilgisi, Tanrı bilgisiyle fayda verir.
- جوی خود را کی تواند پاک کرد ** نافع از علم خدا شد علم مرد
- Kılıç sapını kesebilir mi? Yürü, bu yarayı bir cerraha göster.
- کی تراشد تیغ دسته‌‌ی خویش را ** رو به جراحی سپار این ریش را
- Kimse, yarasının kötülüğünü görmesin diye her yaranın üstüne sinek üşer.
- بر سر هر ریش جمع آمد مگس ** تا نبیند قبح ریش خویش کس
- O sinekler; senin düşüncelerin, mallarındır; yaran da ahvalindeki zulmet!
- آن مگس اندیشه‌‌ها و آن مال تو ** ریش تو آن ظلمت احوال تو