Mukaddes yaradılışlarına, melek olduklarına itimat ettiler. Fakat bu itimat, su sığırının aslana itimadı gibidir. Manda, aslana ne kadar itimat edebilir?
اعتمادی بودشان بر قدس خویش ** چیست بر شیر اعتماد گاومیش
Onun yüz tane boynuzu olsa ve bu boynuzlarla korunmaya çalışsa yine aslan, onun boynuzunu değil; boynuzunun boynuzunu bile parça parça eder.
گر چه او با شاخ صد چاره کند ** شاخ شاخش شیر نر پاره کند
Kirpi gibi baştan aşağı diken olsa, aslan, yine onu çaresiz öldürür.
گر شود پر شاخ همچون خار پشت ** شیر خواهد گاو را ناچار کشت
Kasırga, birçok ağaçları kökünden sökerse de alçacık bir ota ihsanda bulunur.3325
گر چه صرصر بس درختان میکند ** با گیاه تر وی احسان میکند
O sert rüzgâr, otun zayıflığına acır. Gönül, artık sen de kuvvetten dem vurma.
بر ضعیفی گیاه آن باد تند ** رحم کرد ای دل تو از قوت ملند
Balta; ağaçların, dalların çokluğundan, sıklığından hiç korkar mı? Hepsini paramparça eder, kesip biçer.
تیشه را ز انبوهی شاخ درخت ** کی هراس آید ببرد لخت لخت
Fakat bir ota saldırmaz. Neşter yaradan başka yere vurulmaz.
لیک بر برگی نکوبد خویش را ** جز که بر نیشی نکوبد نیش را
Aleve, odunun çokluğundan ne gam? Kasap koyun sürüsünden kaçar mı?
شعله را ز انبوهی هیزم چه غم ** کی رمد قصاب از خیل غنم
Mânaya nispetle suret nedir? Çok zayıf, çok âciz. Kötüyü baş aşağı tutan ondaki mânadır.3330
پیش معنی چیست صورت بس زبون ** چرخ را معنیش میدارد نگون
Dolap gibi dönüp duran gökten kıyas tut. Onun dönmesi nedendir? Onda müdebbir olan akıldan.
تو قیاس از چرخ دولابی بگیر ** گردشش از کیست از عقل مشیر