- Nefis; demir ve taştan yapılan çakmaktır, put kıvılcımdır. O kıvılcım su ile söner.
- آهن و سنگ است نفس و بت شرار ** آن شرار از آب می‌‌گیرد قرار
- Fakat taş ve demir (çakmak), su ile söner mi? Âdemoğlu’nda, bu ikisi oldukça ne vakit ve nasıl emin olur?
- سنگ و آهن ز آب کی ساکن‌‌شود ** آدمی با این دو کی ایمن شود
- Put, bir testide gizli kara sudur. Nefsi, muhakkak olarak o kara suya pınar bil. 775
- بت سیاه‌‌آبه‌‌ست در کوزه نهان ** نفس مر آب سیه را چشمه دان
- O, yontulmuş put, kara sel gibidir. Put yapan nefis, anayolda bir pınardır.
- آن بت منحوت چون سیل سیاه ** نفس بتگر چشمه‌‌ای بر آب راه
- Bir taş parçası yüz testiyi kırar ama pınar suyu durmadan kaynar.
- صد سبو را بشکند یک پاره سنگ ** و آب چشمه می‌‌زهاند بی‌‌درنگ
- Put kırmak kolay, gayet kolaydır. Fakat nefsi kolay görmek cahilliktir.
- بت شکستن سهل باشد نیک سهل ** سهل دیدن نفس را جهل است جهل
- Ey oğul, nefsin misal ve suretini istersen yedi kapılı cehennemin kıssasını oku!
- صورت نفس ار بجویی ای پسر ** قصه‌‌ی دوزخ بخوان با هفت در
- Nefsin her anda hilesi var, her hilesinde yüzlerce Firavun, Firavun’a uyanlarla boğulmuş! 780
- هر نفس مکری و در هر مکر ز آن ** غرقه صد فرعون با فرعونیان
- Mûsâ’nın Tanrısına ve Mûsâ’ya kaç; Firavun’luk ederek iman suyunu dökme!
- در خدای موسی و موسی گریز ** آب ایمان را ز فرعونی مریز
- Ahad ve Ahmed’e yapış, ey kardeş, ten Ebucehl’inden kurtul!
- دست را اندر احد و احمد بزن ** ای برادر واره از بو جهل تن
- O Yahudi padişahının, küçük bir çocukla bir kadını getirip, o çocuğu ateşe atması, çocuğun dile gelerek halkı ateşe atılmağa teşvik eylemesi
- به سخن آمدن طفل در میان آتش و تحریض کردن خلق را در افتادن به آتش