- Nefs-i Kül, insanın cüz’i nefsine tesir etti de olacaklar oldu. Balık baştan kokar, kuyruktan değil! 3080
- نفس اول راند بر نفس دوم ** ماهی از سر گنده باشد نه ز دم
- Bunu böyle bil, bil ama eşeğini de yine ok gibi süre dur. Çünkü Allah, “Emirlerimi tebliğ et” diye emretmiştir; emrinden dışarı çıkmaya imkân yok.
- لیک هم می‌دان و خر می‌ران چو تیر ** چونک بلغ گفت حق شد ناگزیر
- (Bir fırka cennetliktir, bir fırka cehennemlik). Bu iki fırkanın hangisindensin, bilemezsin ki. Ne olduğunu görünceye kadar çalış, çabala!
- تو نمی‌دانی کزین دو کیستی ** جهد کن چندانک بینی چیستی
- Gemiye yükünü yükledin mi Allah’a dayanman gerek.
- چون نهی بر پشت کشتی بار را ** بر توکل می‌کنی آن کار را
- Yolda gark mı olacaksın, kurtulup sağlıkla, selâmetle gideceğin yere mi varacaksın? Bu ikisinden hangisi başına gelecek, bilemezsin ki,
- تو نمی‌دانی که از هر دو کیی ** غرقه‌ای اندر سفر یا ناجیی
- Eğer ne olacağım, başına ne gelecek? Bunu bilmedikçe gemiye binmem. 3085
- گر بگویی تا ندانم من کیم ** بر نخواهم تاخت در کشتی و یم
- Bu seferden kurtulacak mıyım, yoksa yolda boğulacak mıyım? Ne olacağımı bildir bana.
- من درین ره ناجیم یا غرقه‌ام ** کشف گردان کز کدامین فرقه‌ام
- Ben, başkaları gibi kuru bir ümide kapılıp şüpheyle yola düşmem dersen,
- من نخواهم رفت این ره با گمان ** بر امید خشک همچون دیگران
- Hiçbir ticarette bulunamazsın. Çünkü bu ikisi de gaybdadır, sırdır.
- هیچ بازرگانیی ناید ز تو ** زانک در غیبست سر این دو رو
- Pul şişe gibi ruhu incecik olan, cüz’i bir şeyden kırılıveren korkak tacir, ticaretinden ne fayda görür, ne ziyan eder.
- تاجر ترسنده‌طبع شیشه‌جان ** در طلب نه سود دارد نه زیان