- Bir münasebeti varsa bile akıldan gizlidir, keyfiyetine akıl ermez; akıl nereden bu münasebeti izleyecek bulacak?
- نسبتی گر هست مخفی از خرد ** هست بی‌چون و خرد کی پی برد
- Yele göz vermemiş olsaydı Ad kavmini nasıl fark ederdi?
- باد را بی چشم اگر بینش نداد ** فرق چون می‌کرد اندر قوم عاد
- Mümini nasıl olur da düşmandan ayırt eder... Şarabı, nasıl olur da testiden fark ederdi?
- چون همی دانست مومن از عدو ** چون همی دانست می را از کدو
- Nemrut’un yaktığı ateşe göz olmasaydı Halil’e nasıl olur da, kendisini zahmetlere sokup saygı gösterirdi?
- آتش نمرود را گر چشم نیست ** با خلیلش چون تجشم کردنیست
- Nil’in gözü olmasaydı, görmeseydi, Kıpti ile İsrail oğullarını nasıl ayırt edebilirdi? 2415
- گر نبودی نیل را آن نور و دید ** از چه قبطی را ز سبطی می‌گزید
- Dağda taşta görüş yoktu da nasıl Davut’a yar oldu?
- گرنه کوه و سنگ با دیدار شد ** پس چرا داود را او یار شد
- Bu yeryüzünün can gözü yoktu da Karun’u neden öyle sömürüp yuttu?
- این زمین را گر نبودی چشم جان ** از چه قارون را فرو خورد آنچنان
- Hannane direğinin gönül gözü olmasaydı o tek kişinin, o eşsiz erin ayrılığını görür müydü?
- گر نبودی چشم دل حنانه را ** چون بدیدی هجر آن فرزانه را
- Kırık taşlar, görmeselerdi avuç içinde nasıl şahadet ederlerdi?
- سنگ‌ریزه گر نبودی دیده‌ور ** چون گواهی دادی اندر مشت در
- A akıl, sen kanatlarını aç da “İza zülziletil arzu zilzaleha” suresini oku! 2420
- ای خرد بر کش تو پر و بالها ** سوره بر خوان زلزلت زلزالها