- Aklı, şaşkınlıktan kurtarayım diye yine nakış bir misale el atayım:
- هم مثال ناقصی دست آورم ** تا ز حیرانی خرد را وا خرم
- Geceleyin her eve bir kandil, bir mum korlar ve onun ışığıyla karanlıktan kurtulurlar ya... 425
- شب بهر خانه چراغی می‌نهند ** تا به نور آن ز ظلمت می‌رهند
- O kandil, bu tene benzer, nuru da cana. Kandil, fitile, şuna buna muhtaçtır.
- آن چراغ این تن بود نورش چو جان ** هست محتاج فتیل و این و آن
- Bu duyguların o altı fitilli kandili, umumiyetle uykuya, yemeye, içmeye dayanır... O kandilin temeli, bunlardır.
- آن چراغ شش فتیله‌ی این حواس ** جملگی بر خواب و خور دارد اساس
- Yiyip içmeden, yatıp uyumadan yarım nefeslik bir zaman bile yaşayamaz... Fakat yiyip yatmakla da yaşayamaz!
- بی‌خور و بی‌خواب نزید نیم دم ** با خور و با خواب نزید نیز هم
- Fitili, yağı olmadıkça bakası yoktur; fakat fitille, yağla da vefası yoktur.
- بی‌فتیل و روغنش نبود بقا ** با فتیل و روغن او هم بی‌وفا
- Çünkü sebebe bağlı olan, sebepsiz meydana gelmeyen ışığı, ölümü arar durur... Nasıl yaşayabilir ki aydın gün, onun ölümüdür. 430
- زانک نور علتی‌اش مرگ‌جوست ** چون زید که روز روشن مرگ اوست
- İnsanın bütün duygularının da bakası yoktur... Zira mahşer günü, hepsi de yok olur gider!
- جمله حسهای بشر هم بی‌بقاست ** زانک پیش نور روز حشر لاست
- Fakat atalarımızın duygu ve can ışığı, tamamı ile de ot gibi bitip ot gibi yitmez... Tamamı ile fani olmamıştır.
- نور حس و جان بابایان ما ** نیست کلی فانی و لا چون گیا
- Yalnız güneşin nurunda yıldızların nuru ve ay ışığı mahvolur ve görünmez!
- لیک مانند ستاره و ماهتاب ** جمله محوند از شعاع آفتاب