When you make yellow glass a veil (between your eyes and the sun), you see all the sunlight yellow.
آبگینهی زرد چون سازی نقاب ** زرد بینی جمله نور آفتاب
Break those blue and yellow glasses, in order that you may know (distinguish) the dust and the man (who is concealed by it).
بشکن آن شیشهی کبود و زرد را ** تا شناسی گرد را و مرد را
The dust (of the body) has lifted up its head (risen) around the (spiritual) horseman: you have fancied the dust to be the man of God.3960
گرد فارس گرد سر افراشته ** گرد را تو مرد حق پنداشته
Iblís saw (only) the dust, and said, “How should this offspring of clay (Adam) be superior to me of the fiery brow?”
گرد دید ابلیس و گفت این فرع طین ** چون فزاید بر من آتش جبین
So long as thou art regarding the holy (prophets and saints) as men, know that that view is an inheritance from Iblís.
تا تو میبینی عزیزان را بشر ** دان که میراث بلیس است آن نظر
If thou art not the child of Iblís, O contumacious one, then how has the inheritance of that cur come to thee?
گر نه فرزند بلیسی ای عنید ** پس به تو میراث آن سگ چون رسید
“I am not a cur, I am the Lion of God, a worshipper of God: the lion of God is he that has escaped from (phenomenal) form.
من نیم سگ شیر حقم حق پرست ** شیر حق آن است کز صورت برست
The lion of this world seeks a prey and provision; the lion of the Lord seeks freedom and death.3965
شیر دنیا جوید اشکاری و برگ ** شیر مولی جوید آزادی و مرگ
Inasmuch as in death he sees a hundred existences, like the moth he burns away (his own) existence.”
چون که اندر مرگ بیند صد وجود ** همچو پروانه بسوزاند وجود
Desire for death became the badge of the sincere, for this word (declaration) was (made) a test for the Jews.
شد هوای مرگ طوق صادقان ** که جهودان را بد این دم امتحان
He (God) said in the Qur‘án, “O people of the Jews, death is treasure and gain to the sincere.
در نبی فرمود کای قوم یهود ** صادقان را مرگ باشد گنج و سود
Even as there is desire for profit (in the hearts of the worldly), the desire to win death is better than that (in the eyes of the sincere).
همچنان که آرزوی سود هست ** آرزوی مرگ بردن ز آن به است
O Jews, for the sake of (being held in) honour by men of worth, let this wish be uttered on your tongues.”3970
ای جهودان بهر ناموس کسان ** بگذرانید این تمنا بر زبان
Not a single Jew had so much courage (as to respond), when Mohammed raised this banner (gave this challenge).
یک جهودی این قدر زهره نداشت ** چون محمد این علم را بر فراشت
He said, “If ye utter this on your tongues, truly not one Jew will be left in the world.”
گفت اگر رانید این را بر زبان ** یک یهودی خود نماند در جهان
Then the Jews brought the property (tribute in kind) and land-tax, saying, “Do not put us to shame, O Lamp (of the world).”
پس یهودان مال بردند و خراج ** که مکن رسوا تو ما را ای سراج
“There is no end in sight to this discourse: give me thy hand, since thine eye hath seen the Friend.”
این سخن را نیست پایانی پدید ** دست با من ده چو چشمت دوست دید
How the Prince of the Faithful, ‘Ali—may God honour his person! said to his antagonist, " When thou didst spit in my face, my fleshly self was aroused and I could no longer act with entire sincerity (towards God): that hindered me from slaying thee."
گفتن امیر المؤمنین علی کرم الله وجهه با قرین خود که چون خدو انداختی در روی من نفس من جنبید و اخلاص عمل نماند، مانع کشتن تو آن شد
The Prince of the Faithful said to that youth, “In the hour of battle, O knight,3975
گفت امیر المؤمنین با آن جوان ** که به هنگام نبرد ای پهلوان
When thou didst spit in my face, my fleshly self was aroused and my good disposition was corrupted.
چون خدو انداختی در روی من ** نفس جنبید و تبه شد خوی من
Half (of my fighting) came to be for God's sake, and half (for) idle passion: in God’s affair partnership’ is not allowable.
نیم بهر حق شد و نیمی هوا ** شرکت اندر کار حق نبود روا
Thou art limned by the hand of the Lord: thou art God's (work), thou art not made by me.
تو نگاریدهی کف مولاستی ** آن حقی کردهی من نیستی
Break God’s image, (but only) by God’s command; cast (a stone) at the Beloved’s glass, (but only) the Beloved’s stone.”
نقش حق را هم به امر حق شکن ** بر زجاجهی دوست سنگ دوست زن
The fire-worshipper heard this, and a light appeared in his heart, so that he cut a girdle.3980
گبر این بشنید و نوری شد پدید ** در دل او تا که زناری برید
He said, “I was sowing the seed of wrong: I fancied thee (to be) otherwise (than thou art).
گفت من تخم جفا میکاشتم ** من ترا نوعی دگر پنداشتم
Thou hast (really) been the balance (endued) with the (just) nature of the One (God); nay, thou hast been the tongue of every balance.
تو ترازوی احد خو بودهای ** بل زبانهی هر ترازو بودهای