English    Türkçe    فارسی   

2
1440-1464

  • The murdered man sprang up and told the secrets: he revealed that bloodthirsty gang. 1440
  • کشته بر جست و بگفت اسرار را ** وا نمود آن زمره‏ی خون‏خوار را

  • He said plainly, “I was killed by these people who are now disturbed (with anger) in contending against me.”
  • گفت روشن کاین جماعت کشته‏اند ** کاین زمان در خصمی‏ام آشفته‏اند

  • When this gross body is killed, the essence that knows (spiritual) secrets is brought to life.
  • چون که کشته گردد این جسم گران ** زنده گردد هستی اسرار دان‏

  • Its spirit beholds Paradise and Hell-fire and discerns all the mysteries.
  • جان او بیند بهشت و نار را ** باز داند جمله‏ی اسرار را

  • It reveals the devilish murderers, it reveals the snare of deceit and guile.
  • وا نماید خونیان دیو را ** وا نماید دام خدعه و ریو را

  • To kill the cow (the fleshly soul) is the stipulation of (imposed by) the (Súfí) Path, in order that the spirit may be restored to consciousness by the stroke of her tail. 1445
  • گاو کشتن هست از شرط طریق ** تا شود از زخم دمش جان مفیق‏

  • Kill most quickly the cow, your fleshly soul, so that the hidden spirit may become alive and conscious.
  • گاو نفس خویش را زوتر بکش ** تا شود روح خفی زنده و بهش‏

  • Resumption of the story of Dhu ’l-Nún, may God sanctify his spirit!
  • رجوع به حکایت ذو النون‏

  • When those persons arrived near him, he shouted, “Hey, who are ye? Take care!”
  • چون رسیدند آن نفر نزدیک او ** بانگ بر زد هی کیانید اتقوا

  • They said respectfully, “We are some of thy friends: we have come hither in devotion to ask after thee.
  • با ادب گفتند ما از دوستان ** بهر پرسش آمدیم اینجا به جان‏

  • How art thou, O Sea of manifold intelligence? What aspersion on thy intelligence is this (alleged) madness?
  • چونی ای دریای عقل ذو فنون ** این چه بهتان است بر عقلت جنون‏

  • How should the smoke of the bath-stove attain unto the Sun? How should the ‘Anqá be crushed by the crow? 1450
  • دود گلخن کی رسد در آفتاب ** چون شود عنقا شکسته از غراب‏

  • Do not withhold (the truth) from us: explain this matter; we are lovers (of thee): do not behave to us in this fashion.
  • وامگیر از ما بیان کن این سخن ** ما محبانیم با ما این مکن‏

  • One ought not to drive lovers away or dupe them by mask and false pretence.
  • مر محبان را نشاید دور کرد ** یا به رو پوش و دغل مغرور کرد

  • Communicate the secret, O King: do not hide thy face in the cloud, O Moon!
  • راز را اندر میان آور شها ** رو مکن در ابر پنهانی مها

  • We are loving and true and with wounded (bleeding) hearts: in the two worlds we have fixed our hearts on thee (alone).”
  • ما محب و صادق و دل خسته‏ایم ** در دو عالم دل به تو در بسته‏ایم‏

  • He began (to use) foul words and bad names recklessly: he spoke gibberish like madmen. 1455
  • فحش آغازید و دشنام از گزاف ** گفت او دیوانگانه زی و قاف‏

  • He jumped up and let fly stones and sticks; the whole party fled for fear of blows.
  • بر جهید و سنگ پران کرد و چوب ** جملگی بگریختند از بیم کوب‏

  • He laughed loudly and tossed his head (in scorn). “Look,” said he, “at the vain bluster of these friends!
  • قهقهه خندید و جنبانید سر ** گفت باد ریش این یاران نگر

  • See the friends! Where is the sign of (true) friends? To (true) friends pain is as (dear as) life.”
  • دوستان بین، کو نشان دوستان ** دوستان را رنج باشد همچو جان‏

  • How should a friend turn aside from the pain inflicted by his friend? Pain is the kernel, and friendship is (only) as the husk to it.
  • کی کران گیرد ز رنج دوست دوست ** رنج مغز و دوستی آن را چو پوست‏

  • Has not joy in tribulation and calamity and suffering become the sign of (true) friendship? 1460
  • نه نشان دوستی شد سر خوشی ** در بلا و آفت و محنت کشی‏

  • A friend is like gold, tribulation is like the fire: the pure gold is glad in the heart of the fire.
  • دوست همچون زر بلا چون آتش است ** زر خالص در دل آتش خوش است‏

  • How Luqmán's master tested his sagacity.
  • امتحان کردن خواجه‏ی لقمان زیرکی لقمان را

  • (Was it) not (the case) that (this happened) to Luqmán, who was a pure (unselfish) slave, and day and night was brisk in service?
  • نه که لقمان را که بنده‏ی پاک بود ** روز و شب در بندگی چالاک بود

  • His master used to prefer him (to all others) in the work (of service) and deem him better than his own sons,
  • خواجه‏اش می‏داشتی در کار پیش ** بهترش دیدی ز فرزندان خویش‏

  • Because Luqmán, though he was slave-born, was the master (of himself) and was free from sensual desire.
  • ز انکه لقمان گر چه بنده زاد بود ** خواجه بود و از هوا آزاد بود