English    Türkçe    فارسی   

3
4376-4425

  • Allah’a lâyık olan pak nurun şulesi, ona ulaşanlara nur görünür ama ondan uzak kalanlara ateş gibidir.
  • شکل شعله‌ی نور پاک سازوار ** حاضران را نور و دوران را چو نار

  • O âşığın Sadr-ı Cihan’la buluşması
  • ملاقات آن عاشق با صدر جهان

  • O Buhara’lı âşık da kendisini muma atmıştı. O zahmet, aşkı yüzünden kendine kolay gelmekteydi.
  • آن بخاری نیز خود بر شمع زد ** گشته بود از عشقش آسان آن کبد

  • Her şeyi yakıp yandıran ahı, göklere yüceliyordu. Sadr-ı Cihan’ın gönlüne merhamet gelmişti.
  • آه سوزانش سوی گردون شده ** در دل صدر جهان مهر آمده

  • O bir suç işledi, biz de o suçu gördük. Fakat “Ey Allah, acaba o avaremizin hali nasıl?
  • گفته با خود در سحرگه کای احد ** حال آن آواره‌ی ما چون بود

  • Bir seher vakti kendi kendisine diyordu ki merhametimizi adamakıllı bilmiyordu ki. 4380
  • او گناهی کرد و ما دیدیم لیک ** رحمت ما را نمی‌دانست نیک

  • Suçlu kişinin gönlüne bizden bir korkudur var… Fakat korkusunda yüzlerce ümit gizli.
  • خاطر مجرم ز ما ترسان شود ** لیک صد اومید در ترسش بود

  • Ben utanmayan ve korkmayan kişiyi korkuturum. Zaten benden korkanı neye korkutayım.
  • من بترسانم وقیح یاوه را ** آنک ترسد من چه ترسانم ورا

  • Ateş, soğuk tencerenin altına konur; kaynayan coşkunluğundan baştan çıkan tencerenin altına değil!
  • بهر دیگ سرد آذر می‌رود ** نه بدان کز جوش از سر می‌رود

  • Benden emin olanları bilgimle korkuturum; korkanlarınsa korkularını teskin ederim.
  • آمنان را من بترسانم به علم ** خایفان را ترس بردارم به حلم

  • Ben yamacıyım, yamanması icap eden yeri yamarım. Herkese nabzına göre şerbet veririm. 4385
  • پاره‌دوزم پاره در موضع نهم ** هر کسی را شربت اندر خور دهم

  • Kişinin sırrı ağacın köküne benzer. Yaprakları, o kökten feyz alırda kupkuru gövdesinden çıkar, yeşerir.
  • هست سر مرد چون بیخ درخت ** زان بروید برگهاش از چوب سخت

  • Yapraklar, köke göredir. Ağaçta böyle olduğu gibi nefislerle akıllarda da böyledir.
  • درخور آن بیخ رسته برگها ** در درخت و در نفوس و در نهی

  • Vefa ağaçlarından göklere yücelmiş kollar, kanatlar var... Kökleri yerli yerinde de ferileri gökte.
  • برفلک پرهاست ز اشجار وفا ** اصلها ثابت و فرعه فی السما

  • Aşk yüzünden gökte kollar, kanatlar meydana gelirde Sadr-ı Cihan’ın gönlüne nasıl merhamet gelmez.
  • چون برست از عشق پر بر آسمان ** چون نروید در دل صدر جهان

  • Gönlünde o suçu affetme denizi dalgalanmaya başladı… Zaten gönülden gönüle pencere vardır! 4390
  • موج می‌زد در دلش عفو گنه ** که ز هر دل تا دل آمد روزنه

  • Gönülden gönüle pencere olduğu muhakkak. İki gönül iki ten gibi birbirinden ayrı ve uzak kalamaz.
  • که ز دل تا دل یقین روزن بود ** نه جدا و دور چون دو تن بود

  • İki kandilin yağ konan kapları birbirine bitişik değildir ama ışıkları katışmış birleşmiştir.
  • متصل نبود سفال دو چراغ ** نورشان ممزوج باشد در مساغ

  • Hiçbir âşık yoktur ki sevgilisinin vuslatını arasın. Dilesin de sevgilisi onu aramasın, dilemesin!
  • هیچ عاشق خود نباشد وصل‌جو ** که نه معشوقش بود جویای او

  • Fakat aşk, âşıkların vücutlarını inceltir, zayıflatır… Sevgililerin vücutlarını ise güzelleştirir, semirtir.
  • لیک عشق عاشقان تن زه کند ** عشق معشوقان خوش و فربه کند

  • Bu gönülden sevgi ve şimşeği çaktı mı bil ki o gönülde de sevgi vardır. 4395
  • چون درین دل برق مهر دوست جست ** اندر آن دل دوستی می‌دان که هست

  • Gönlünde Allah sevgisi arttı mı şüphe yok ki Allah seni seviyor.
  • در دل تو مهر حق چون شد دوتو ** هست حق را بی گمانی مهر تو

  • Tek elin sesi çıkmaz. Öbür elin olmadıkça, iki elin birbirine vurulmadıkça ne ses çıkar, ne seda!
  • هیچ بانگ کف زدن ناید بدر ** از یکی دست تو بی دستی دگر

  • Susuz, ey tatlı su diye ağlar, inler ama su da nerede o susamış, diye ağlar, inler!
  • تشنه می‌نالد که ای آب گوار ** آب هم نالد که کو آن آب‌خوار

  • Bizdeki bu susuzluk suyun bizi çekmesinden ileri gelir… Biz suyunuz, su bizim.
  • جذب آبست این عطش در جان ما ** ما از آن او و او هم آن ما

  • Allah hikmeti ezelde bizi birbirimize âşık etti. 4400
  • حکمت حق در قضا و در قدر ** کرد ما را عاشقان همدگر

  • O ezeli hükme göre kâinatın büyük zerreleri çift çifttir ve her cüz’ü de kendi çiftine âşıktır.
  • جمله اجزای جهان زان حکم پیش ** جفت جفت و عاشقان جفت خویش

  • Âlemde her cüz’ü de muhakkak kendi çiftini ister. Kehlibar nasıl saman çöpünü çekerse her cüz’ü de muhakkak kendi çiftini çeker.
  • هست هر جزوی ز عالم جفت‌خواه ** راست همچون کهربا و برگ کاه

  • Gökyüzü yere merhaba der, demirle mıknatıs nasılsa ben de seninle öyleyim.
  • آسمان گوید زمین را مرحبا ** با توم چون آهن و آهن‌ربا

  • Gökyüzü aklen erkektir, yer kadın. Onun verdiğini bu, besler, yetiştirir.
  • آسمان مرد و زمین زن در خرد ** هرچه آن انداخت این می‌پرورد

  • Yerin harareti kalmadı mı gök hararet yollar… Rutubeti bitti mi rutubet verir. 4405
  • چون نماند گرمیش بفرستد او ** چون نماند تری و نم بدهد او

  • Gökyüzünde bulunan ve toprağa mensup olan burç, yere yardım eder… Suya mensup burç, yere rutubet verir, yeri terü taze bir hale sokar.
  • برج خاکی خاک ارضی را مدد ** برج آبی تریش اندر دمد

  • Yele mensup burç yele bulutları sevk eder, yerdeki buharları ufunetleri çeker alır.
  • برج بادی ابر سوی او برد ** تا بخارات وخم را بر کشد

  • Ateş burcu da güneşe hararet verir… Güneşin önü de, ardı da o burçtan kızmış, tava gibi kızarmıştır.
  • برج آتش گرمی خورشید ازو ** همچو تابه‌ی سرخ ز آتش پشت و رو

  • Kadına nail olmak için kazancının etrafında dönüp dolaşan erkek gibi felek de zamane de dönüp dolaşmaktadır.
  • هست سرگردان فلک اندر زمن ** همچو مردان گرد مکسب بهر زن

  • Bu yeryüzü, hanımlıklar etmekte, doğurduğu çocukları emzirip yetiştirmektedir. 4410
  • وین زمین کدبانویها می‌کند ** بر ولادات و رضاعش می‌تند

  • Şu halde yerle göğün de aklı var; böylece bil. Çünkü akıllıların işlerini işliyorlar.
  • پس زمین و چرخ را دان هوشمند ** چونک کار هوشمندان می‌کنند

  • Bu iki güzel, birbirlerinden süt emmeseler, birbirlerini sevip koçmasalar nasıl olur da birbirlerinin muradına dolanırlardı?
  • گر نه از هم این دو دلبر می‌مزند ** پس چرا چون جفت در هم می‌خزند

  • Yer olmasa güller, erguvanlar nasıl biter, gökyüzünün suyu, harareti olmasa yerden ne hâsıl olur?
  • بی زمین کی گل بروید و ارغوان ** پس چه زاید ز آب و تاب آسمان

  • Dişinin erkeğe meyli, ikisinin de işi tamamlansın diyedir.
  • بهر آن میلست در ماده به نر ** تا بود تکمیل کار همدگر

  • Bu birlikte âlem baka bulsun diye Allah erkekle kadına da birbirlerine karşı bir meyil verdi. 4415
  • میل اندر مرد و زن حق زان نهاد ** تا بقا یابد جهان زین اتحاد

  • Her cüz’e de, diğer bir cüz’e meyil verdi… İkisinin birleşmesinden bir şey doğar, bir şey vücut bulur.
  • میل هر جزوی به جزوی هم نهد ** ز اتحاد هر دو تولیدی زهد

  • Gece de böylece gündüzle sarmaş dolaş olmuştur. Geceyle gündüz, sureta birbirlerine aykırıdır ama hakikatte birdir.
  • شب چنین با روز اندر اعتناق ** مختلف در صورت اما اتفاق

  • Geceyle gündüz görünüşte birbirine zıttır, düşmandır; fakat her ikisi de bir hakikatin etrafında dönmekte, ağ kurmaktadır.
  • روز و شب ظاهر دو ضد و دشمنند ** لیک هر دو یک حقیقت می‌تنند

  • İşini gücünü başarıp tamamlamak için her biri, canciğer gibi öbürünü ister.
  • هر یکی خواهان دگر را همچو خویش ** از پی تکمیل فعل و کار خویش

  • Çünkü gece olmayınca insanın geliri, kuvveti olmaz… bu gelir olmayınca da gündüzler neyi harceder? 4420
  • زانک بی شب دخل نبود طبع را ** پس چه اندر خرج آرد روزها

  • İnsanın vücudunda, kendi cinsinden başka bir şeyle hapsedilmiş olan unsurların kendi cinslerini çekmeleri
  • جذب هر عنصری جنس خود را کی در ترکیب آدمی محتبس شده است به غیر جنس

  • Toprak, bedenin toprağına “Dön geri, canı bırak, toz gibi bize gel.
  • خاک گوید خاک تن را باز گرد ** ترک جان کن سوی ما آ همچو گرد

  • Sen, bizim cinsimizdensin, bedenden, o rutubetli yurttan kurtulup bize gelmen daha doğru” der.
  • جنس مایی پیش ما اولیتری ** به که زان تن وا رهی و زان تری

  • Beden de “Doğru… Ben de senin gibi ayrılıktan perişanım, fakat ayağım bağlı” diye cevap verir.
  • گوید آری لیک من پابسته‌ام ** گرچه همچون تو ز هجران خسته‌ام

  • Sular, “Ey yaşlı gurbetten gel, bize ulaş” diye bedenin yaşlığını aramakta.
  • تری تن را بجویند آبها ** کای تری باز آ ز غربت سوی ما

  • Esir, “Sen ateştensin… Aslına ulaşma yolunu tut” diye bedenin hararetini çağırıp durmaktadır. 4425
  • گرمی تن را همی‌خواند اثیر ** که ز ناری راه اصل خویش گیر