English    Türkçe    فارسی   

6
1197-1221

  • تو مرا گویی که از بهر ثواب  ** غسل ناکرده مرو در حوض آب 
  • You say to me, “For the sake of the (Divine) reward, do not go into the water-tank without having washed”;
  • از برون حوض غیر خاک نیست  ** هر که او در حوض ناید پاک نیست 
  • (But) outside of the tank there is nothing but earth: no one who does not enter the tank is clean.
  • گر نباشد آبها را این کرم  ** کو پذیرد مر خبث را دم به دم 
  • If the waters have not the grace to receive filth continually,
  • وای بر مشتاق و بر اومید او  ** حسرتا بر حسرت جاوید او  1200
  • Alas for the longing lover and his hope! Oh, sorrow for his everlasting sorrow!
  • آب دارد صد کرم صد احتشام  ** که پلیدان را پذیرد والسلام 
  • (Nay, but) the water hath a hundred graces, a hundred (noble) pities, for it receives the defiled ones (and purifies them)—and peace (be with thee)!
  • ای ضیاء الحق حسام‌الدین که نور  ** پاسبان تست از شر الطیور 
  • O thou Radiance of God, Husámu’ddín, the Light is thy protector from the worst of flying creatures.
  • پاسبان تست نور و ارتقاش  ** ای تو خورشید مستر از خفاش 
  • The Light and its ascent are thy protector, O Sun who art concealed from the bat.
  • چیست پرده پیش روی آفتاب  ** جز فزونی شعشعه و تیزی تاب 
  • The veil before the face of the Sun, what is it but excess of brilliance and intensity of splendour?
  • پرده‌ی خورشید هم نور ربست  ** بی‌نصیب از وی خفاشست و شبست  1205
  • The veil over the Sun is just the Light of the Lord: the bat and the night have no lot therein.
  • هر دو چون در بعد و پرده مانده‌اند  ** یا سیه‌رو یا فسرده مانده‌اند 
  • Inasmuch as both (of them) have remained far (from the Sun) and veiled (from it), they have remained either black-faced (like Night) or cold (like the bat).
  • چون نبشتی بعضی از قصه‌ی هلال  ** داستان بدر آر اندر مقال 
  • Since thou hast written part of the story of the New-moon (Hilál), (now) put into words the tale of the Full-moon.
  • آن هلال و بدر دارند اتحاد  ** از دوی دورند و از نقص و فساد 
  • The New-moon and the Full-moon have oneness (with each other): they are far from duality and from imperfection and corruption.
  • آن هلال از نقص در باطن بریست  ** آن به ظاهر نقص تدریج آوریست 
  • The new-moon is inwardly free from imperfection: its apparent imperfection is (due to its) increasing gradually.
  • درس گوید شب به شب تدریج را  ** در تانی بر دهد تفریج را  1210
  • Night by night it gives a lesson in gradualness, and with deliberation it produces relief (for itself).
  • در تانی گوید ای عجول خام  ** پایه‌پایه بر توان رفتن به بام 
  • With deliberation it says, “O hasty fool, (only) step by step can one mount to the roof.”
  • دیگ را تدریج و استادانه جوش  ** کار ناید قلیه‌ی دیوانه جوش 
  • Let the cooking-pot boil gradually, as a skilful (cook) does: the stew boiled in a mad hurry is of no use.
  • حق نه قادر بود بر خلق فلک  ** در یکی لحظه به کن بی‌هیچ شک 
  • Was not God able to create heaven in one moment by (the word) “Be”? Without any doubt (He was).
  • پس چرا شش روز آن را درکشید  ** کل یوم الف عام ای مستفید 
  • Why, then, O seeker of instruction, did He extend (the time) for it to six days, every day (being as long as) a thousand years?
  • خلقت طفل از چه اندر نه مه‌است  ** زانک تدریج از شعار آن شه‌است  1215
  • Wherefore is the creation of a child (completed) in nine months? Because gradualness is a characteristic of (the action of) that King.
  • خلقت آدم چرا چل صبح بود  ** اندر آن گل اندک‌اندک می‌فزود 
  • Why was (the time occupied in) the creation of Adam forty mornings? (Because) He (God) was adding (perfections) to that clay little by little,
  • نه چو تو ای خام که اکنون تاختی  ** طفلی و خود را تو شیخی ساختی 
  • Not like you, O foolish one, who have rushed forward just now: you are a child, and you have made yourself out to be an Elder.
  • بر دویدی چون کدو فوق همه  ** کو ترا پای جهاد و ملحمه 
  • You have run up, like a gourd, to the top of all, (but) where is the (spiritual) warfare and combat to sustain you?
  • تکیه کردی بر درختان و جدار  ** بر شدی ای اقرعک هم قرع‌وار 
  • You have rested on trees and walls for support: you have climbed up like a pumpkin, O little baldhead.
  • اول ار شد مرکبت سرو سهی  ** لیک آخر خشک و بی‌مغزی تهی  1220
  • If at first you mounted on a tall cypress, yet in the end you are dry and pulpless and empty.
  • رنگ سبزت زرد شد ای قرع زود  ** زانک از گلگونه بود اصلی نبود 
  • Your green (fresh) colour soon turned yellow (faded), O pumpkin, for it was derived from rouge, it was not original.
  • داستان آن عجوزه کی روی زشت خویشتن را جندره و گلگونه می‌ساخت و ساخته نمی‌شد و پذیرا نمی‌آمد 
  • Story of the old woman who used to depilate and rouge her ugly face, though it could never be put right and become pleasing.