این به قدر حیله‌ی معدود نیست ** زین حیل تا تو نمیری سود نیست

حکایت صدر جهان بخارا کی هر سایلی کی به زبان بخواستی از صدقه‌ی عام بی‌دریغ او محروم شدی و آن دانشمند درویش به فراموشی و فرط حرص و تعجیل به زبان بخواست در موکب صدر جهان از وی رو بگردانید و او هر روز حیله‌ی نو ساختی و خود را گاه زن کردی زیر چادر وگاه نابینا کردی و چشم و روی خود بسته به فراستش بشناختی الی آخره

در بخارا خوی آن خواجیم اجل ** بود با خواهندگان حسن عمل

داد بسیار و عطای بی‌شمار ** تا به شب بودی ز جودش زر نثار 3800

زر به کاغذپاره‌ها پیچیده بود ** تا وجودش بود می‌افشاند جود

هم‌چو خورشید و چو ماه پاک‌باز ** آنچ گیرند از ضیا بدهند باز

خاک را زربخش کی بود آفتاب ** زر ازو در کان و گنج اندر خراب

هر صباحی یک گره را راتبه ** تا نماند امتی زو خایبه

مبتلایان را بدی روزی عطا ** روز دیگر بیوگان را آن سخا 3805

روز دیگر بر علویان مقل ** با فقیهان فقیر مشتغل

روز دیگر بر تهی‌دستان عام ** روز دیگر بر گرفتاران وام

شرط او آن بود که کس با زبان ** زر نخواهد هیچ نگشاید لبان

لیک خامش بر حوالی رهش ** ایستاده مفلسان دیواروش

هر که کردی ناگهان با لب سال ** زو نبردی زین گنه یک حبه مال 3810

من صمت منکم نجا بد یاسه‌اش ** خامشان را بود کیسه و کاسه‌اش

نادرا روزی یکی پیری بگفت ** ده زکاتم که منم با جوع جفت

منع کرد از پیر و پیرش جد گرفت ** مانده خلق از جد پیر اندر شگفت

گفت بس بی‌شرم پیری ای پدر ** پیر گفت از من توی بی‌شرم‌تر

کین جهان خوردی و خواهی تو ز طمع ** کان جهان با این جهان گیری به جمع 3815

خنده‌اش آمد مال داد آن پیر را ** پیر تنها برد آن توفیر را

غیر آن پیر ایچ خواهنده ازو ** نیم حبه زر ندید و نه تسو

نوبت روز فقیهان ناگهان ** یک فقیه از حرص آمد در فغان

کرد زاری‌ها بسی چاره نبود ** گفت هر نوعی نبودش هیچ سود

روز دیگر با رگو پیچید پا ** ناکس اندر صف قوم مبتلا 3820

تخته‌ها بر ساق بست از چپ و راست ** تا گمان آید که او اشکسته‌پاست

دیدش و بشناختش چیزی نداد ** روز دیگر رو بپوشید از لباد