وای کز تری زیر افکند خرد ** خشک شد کشت دل من دل بمرد

Eyvallah olsun ki Kûçek makamının tazeliği yüzünden gönlümün ekini kurudu, gönlüm öldü.

وای کز آواز این بیست و چهار ** کاروان بگذشت و بی‌‌گه شد نهار

Eyvahlar olsun bu yirmi dört makamın sesinden ki kervan geçti, gündüz de bitti!

ای خدا فریاد زین فریادخواه ** داد خواهم نه ز کس زین داد خواه‌‌ 2195

Ey, Tanrı, bu feryat edenin elinden feryat! Hiç kimseden değil, bu medet isteyen medet! Şikâyetim en çok kendimden...

داد خود از کس نیابم جز مگر ** ز آن که او از من به من نزدیکتر

Kimseden medet yok. Yalnız ve ancak bana, benden yakın olandan medet var.

کاین منی از وی رسد دم دم مرا ** پس و را بینم چو این شد کم مرا

Çünkü bana bu varlık, her an ondan gelmekte... Varlığım mahvolunca da ancak onu görürüm, başkasını değil.”

همچو آن کاو با تو باشد زر شمر ** سوی او داری نه سوی خود نظر

Birisi sana para verse, altın saysa sen ona bakarsın, kendine değil; bu da ona benzer.

گردانیدن عمر نظر او را از مقام گریه که هستی است به مقام استغراق که نیستی است‌‌

Ömer’in –Tanrı ondan razı olsun- ihtiyar çalgıcının nazarını varlık âlemi olan istiğrak âlemine çevirmesi

پس عمر گفتش که این زاری تو ** هست هم آثار هشیاری تو

Bunun üzerine Ömer, çalgıcıya dedi ki: “Senin bu ağlaman, aklının başında olduğuna delâlet eder.

راه فانی گشته راهی دیگر است ** ز آن که هشیاری گناهی دیگر است‌‌ 2200

Yok olanın yolu, başka yoldur; çünkü aklı başında olmak da başka bir günahtır.

هست هشیاری ز یاد ما مضی ** ماضی و مستقبلت پرده‌‌ی خدا

Aklı başında oluş, geçmişleri hatırlamaktan ileri gelir. Geçmişin de Tanrı’ya perdedir,geleceğin de.

آتش اندر زن به هر دو تا به کی ** پر گره باشی از این هر دو چو نی‌‌

Her ikisini de ateşe vur. Bu ikisi yüzünden ne vakte kadar ney gibi boğum boğum olacaksın?

تا گره با نی بود هم راز نیست ** همنشین آن لب و آواز نیست‌‌

Neyde boğum bulundukça sırdaş değildir; dudağın, sesin mahremi olamaz.

چون به طوفی خود به طوفی مرتدی ** چون به خانه آمدی هم با خودی‌‌

Sen, kendi tarafından tavaf edip durdukça nasıl tavafta olursun, kendinde oldukça nasıl olur da Kâbeye gelmiş sayılırsın?

ای خبرهات از خبر ده بی‌‌خبر ** توبه‌‌ی تو از گناه تو بتر 2205

Haberlerin haber vericiden bihaberdir; tövben günahından beterdir.

ای تو از حال گذشته توبه جو ** کی کنی توبه از این توبه بگو

Ey geçen hallerden tövbe etmek isteyen! Bu tövbe etmekten ne vakit tövbe edeceksin, söyle! Gâh zir nağmesini kıble edinirsin; gâh ağlayıp inlemeyi öper durursun.”

گاه بانگ زیر را قبله کنی ** گاه گریه‌‌ی زار را قبله زنی‌‌

Faruk, sırlara ayna olunca ihtiyar çalgıcının canı da cisminde uyandı.

چون که فاروق آینه‌‌ی اسرار شد ** جان پیر از اندرون بیدار شد

Artık can gibi, ağlamadan gülmeden kurtuldu. Canı gitti, bambaşka bir canla dirildi.

همچو جان بی‌‌گریه و بی‌‌خنده شد ** جانش رفت و جان دیگر زنده شد

O zaman gönlüne öyle bir hayret geldi ki yerden de dışarda kaldı, gökten

حیرتی آمد درونش آن زمان ** که برون شد از زمین و آسمان‌‌ 2210

de ( bütün âlemi unuttu).

جستجویی از ورای جستجو ** من نمی‌‌دانم تو می‌‌دانی بگو

Ona arayıp tarama hududu ardında öyle bir arayıcılık düştü ki ben bilmiyorum; sen biliyorsan söyle!

حال و قالی از ورای حال و قال ** غرقه گشته در جمال ذو الجلال‌‌

Halden de öte, kaalden de ileri şöyle bir hale, öyle bir kaale erişti; ululuk sahibi Tanrı’nın cemaline dalıp kaldı.

غرقه‌‌ای نه که خلاصی باشدش ** یا بجز دریا کسی بشناسدش‌‌

Ama tek bir kurtuluş imkânı bulunsun... Yahut denizden başka onu bir tanıyan, gören olsun... Hayır bu çeşit dalış değil.

عقل جزو از کل گویا نیستی ** گر تقاضا بر تقاضا نیستی‌‌

Bu sözler, her an zuhura gelmeseydi, durmadan zuhur ediş, bu sözlerin söylenmesine sebep olmasaydı aklı cüzi, külle ait sözler söylemezdi.

چون تقاضا بر تقاضا می‌‌رسد ** موج آن دریا بدین جا می‌‌رسد 2215

Fakat birbiri ardınca durmadan zuhur ettikçe zuhur ediyor. Bundan dolayı da denizin dalgaları buraya gelip durmakta.

چون که قصه‌‌ی حال پیر اینجا رسید ** پیر و حالش روی در پرده کشید

İhtiyar çalgıcının hikâyesi buraya varınca ihtiyarda yüzünü perde arkasına çekti, ahvali de.

پیر دامن را ز گفت‌‌وگو فشاند ** نیم گفته در دهان ما بماند

İhtiyar, eteğini dedikodudan silkti; ona ait bizim ağzımızda ancak yarım bir söz kaldı.