حاش لله طمع من از خلق نیست ** از قناعت در دل من عالمی است‌‌

بر سر امرودبن بینی چنان ** ز آن فرود آ تا نماند آن گمان‌‌

چون که بر گردی و سر گشته شوی ** خانه را گردنده بینی و آن توی‌‌

در بیان آن که جنبیدن هر کسی از آن جا که وی است هر کس را از چنبره‌‌ی وجود خود بیند، تابه‌‌ی کبود آفتاب را کبود نماید و سرخ سرخ نماید چون تابه از رنگها بیرون آید سپید شود از همه تابه‌‌های دیگر او راست‌‌گوتر باشد و امام باشد

دید احمد را ابو جهل و بگفت ** زشت نقشی کز بنی هاشم شگفت‌‌ 2365

گفت احمد مر و را که راستی ** راست گفتی گر چه کار افزاستی‌‌

دید صدیقش بگفت ای آفتاب ** نی ز شرقی نی ز غربی خوش بتاب‌‌

گفت احمد راست گفتی ای عزیز ** ای رهیده تو ز دنیای نه چیز

حاضران گفتند ای صدر الوری ** راست گو گفتی دو ضد گو را چرا

گفت من آیینه‌‌ام مصقول دست ** ترک و هندو در من آن بیند که هست‌‌ 2370

ای زن ار طماع می‌‌بینی مرا ** زین تحری زنانه برتر آ

این طمع را ماند و رحمت بود ** کو طمع آن جا که آن نعمت بود

امتحان کن فقر را روزی دو تو ** تا به فقر اندر غنا بینی دو تو

صبر کن با فقر و بگذار این ملال ** ز آن که در فقر است عز ذو الجلال‌‌

سرکه مفروش و هزاران جان ببین ** از قناعت غرق بحر انگبین‌‌ 2375

صد هزاران جان تلخی کش نگر ** همچو گل آغشته اندر گل شکر

ای دریغا مر ترا گنجا بدی ** تا ز جانم شرح دل پیدا شدی‌‌

این سخن شیر است در پستان جان ** بی‌‌کشنده خوش نمی‌‌گردد روان‌‌

مستمع چون تشنه و جوینده شد ** واعظ ار مرده بود گوینده شد

مستمع چون تازه آمد بی‌‌ملال ** صد زبان گردد به گفتن گنگ و لال‌‌ 2380

چون که نامحرم در آید از درم ** پرده در پنهان شوند اهل حرم‌‌

ور در آید محرمی دور از گزند ** بر گشایند آن ستیران روی‌‌بند

هر چه را خوب و خوش و زیبا کنند ** از برای دیده‌‌ی بینا کنند

کی بود آواز چنگ و زیر و بم ** از برای گوش بی‌‌حس اصم‌‌

مشک را بی‌‌هوده حق خوش دم نکرد ** بهر حس کرد او پی اخشم نکرد 2385

حق زمین و آسمان بر ساخته ست ** در میان بس نار و نور افراخته ست‌‌