ز آن که این دمها چه گر نالایق است ** رحمت من بر غضب هم سابق است‌‌

Çünkü bu sözler, yaraşmasa bile rahmetim, gazabımdan artıktır.

از پی اظهار این سبق ای ملک ** در تو بنهم داعیه‌‌ی اشکال و شک‌‌

Ey melek! Bunu meydana çıkarmak için gönlünüze şüpheler salmaktayım;

تا بگویی و نگیرم بر تو من ** منکر حلمم نیارد دم زدن‌‌

Sen söyleyesin; ben darılmayayım, gazaplanmayayım. Bu suretle de benim hilmimi inkâr eden ağız açamasın.

صد پدر صد مادر اندر حلم ما ** هر نفس زاید در افتد در فنا 2675

Her nefeste bizim hilmimizden yüzlerce baba yüzlerce ana doğar, yokluğa dalıp mahvolur.

حلم ایشان کف بحر حلم ماست ** کف رود آید ولی دریا به جاست‌‌

O babaların, o anaların hilmi, şefkati, bizim hilim ve şefkat denizimizin köpüğüdür. Köpük gider gelir ama deniz bâkidir dedi.”

خود چه گویم پیش آن در این صدف ** نیست الا کف کف کف کف‌‌

Hayır, ne dedim? O inciye karşı bu sedef, köpük değil, köpüğünün köpüğüdür.

حق آن کف حق آن دریای صاف ** که امتحانی نیست این گفت و نه لاف‌‌

İşte o köpük hakkı için, o sâf deniz hakkı için bu söz bir sınama, bir lâf değil.

از سر مهر و صفاء است و خضوع ** حق آن کس که بدو دارم رجوع‌‌

Sevgiden, vefadan, boyun büküp teslim olmadan ileri gelmiştir. Huzuruna varacağım Tanrı hakkı için.

گر به پیشت امتحان است این هوس ** امتحان را امتحان کن یک نفس‌‌ 2680

Bu hevesim, sence sınamadan ibaretse bu sınamamı sına.

سر مپوشان تا پدید آید سرم ** امر کن تو هر چه بر وی قادرم‌‌

Sırrını saklama ki sırrım meydana çıksın. Elimden geleni; gücümün yettiğini buyur!

دل مپوشان تا پدید آید دلم ** تا قبول آرم هر آن چه قابلم‌‌

Gönlündekini benden gizleme de benim gönlümdeki de ortaya çıksın bu suretle ne yapabileceksem kabul edeyim.

چون کنم در دست من چه چاره است ** در نگر تا جان من چه کاره است‌‌

Fakat nasıl edeyim; elimde ne çare var? Bir bak hele, canım ne işe yarar ki?

تعیین کردن زن طریق طلب روزی کدخدای خود را و قبول کردن او

Kadının kocasına rızık isteme yolunu göstermesi, onun da kabul etmesi

گفت زن یک آفتابی تافته ست ** عالمی زو روشنایی یافته ست‌‌

Kadın dedi ki:”Bir güneş doğmuş, bütün cihan ondan aydınlanmıştır.

نایب رحمان خلیفه‌‌ی کردگار ** شهر بغداد است از وی چون بهار 2685

O Tanrı vekili, Tanrı halifesidir. Bağdat şehri, onun yüzünden bahar gibidir.

گر بپیوندی بدان شه شه شوی ** سوی هر ادبار تا کی می‌‌روی‌‌

O padişaha ulaşabilirsen padişah olursun. Ne vakte kadar ikbal sahibi olmayanların yanına gidip duracaksın?

همنشینی مقبلان چون کیمیاست ** چون نظرشان کیمیایی خود کجاست‌‌

İkbal sahiplerinin dostluğu kimya gibidir. Onların nazarına benzer kimya nerede?

چشم احمد بر ابو بکری زده ** او ز یک تصدیق صدیق آمده‌‌

Ahmed’in gözü Ebubekir’e değince o bir tasdik yüzünden Sıddıyk olmuştur.”

گفت من شه را پذیرا چون شوم ** بی‌‌بهانه سوی او من چون روم‌‌

Kocası, “Ben padişah huzuruna nasıl kabul olunurum; bir bahanesiz onun yanına nasıl giderim?

نسبتی باید مرا یا حیلتی ** هیچ پیشه راست شد بی‌‌آلتی‌‌ 2690

Buna bir münasebet, bir vesile gerek. Hiçbir sanat aletsiz meydana gelir mi?

همچو آن مجنون که بشنید از یکی ** که مرض آمد به لیلی اندکی‌‌

Mecnun gibi ki, birisinden Leylâ’nın bir parça hastalandığını duydu.

گفت آوه بی‌‌بهانه چون روم ** ور بمانم از عیادت چون شوم‌‌

Eyvah, dedi; bahanesiz nasıl gideyim? Gitmezsem, hatırını sormazsam ne hale gelirim?

لیتنی کنت طبیبا حاذقا ** کنت أمشی نحو لیلی سابقا

Keşke hazık bir hekîm olaydım...O vakit Leylâ’ya koşa, koşa giderdim.

قل تعالوا گفت حق ما را بدان ** تا بود شرم اشکنی ما را نشان‌‌

Tanrı, bize “Ya Muhammed, gelin de” buyurdu da bu davet, utanmamızın giderilmesine sebep oldu.

شب پران را گر نظر و آلت بدی ** روزشان جولان و خوش حالت بدی‌‌ 2695

Gece kuşlarının gözleri ve kabiliyetleri olsaydı gündüzün uçup gezerler, dönüp dolaşırlardı” dedi.

گفت چون شاه کرم میدان رود ** عین هر بی‌‌آلتی آلت شود

Kadın cevap verdi: “Kerem sahibi padişah meydana girer, kendisini gösterirse aletsizlik, aletin ta kendisi, vesileden mahrum oluş, vesilenin aynı oldu.