کاین گواهی که ز گفت و رنگ بد ** نزد آن قاضی القضاة آن جرح شد
Çünkü sözden ve kötü hileden ibaret olan bu şahitlik o hâkimler hâkiminin yanında mecruhtur.
صدق می‌‌خواهد گواه حال او ** تا بتابد نور او بی‌‌قال او
Müflisin şahidi doğruluk olmalı ki nuru, söylemeden parıldasın (halini arzetmeden hali anlaşılan)” dedi.
هدیه بردن عرب سبوی آب باران از میان بادیه سوی بغداد به نزد خلیفه بر پنداشت آن که آن جا هم قحط آب است
Arabın, orada su kıtlığı var sanarak çölleri aşıp Bağdat’a, halifeye bir testi yağmur suyu hediye götürmesi
گفت زن صدق آن بود کز بود خویش ** پاک برخیزی تو از مجهود خویش
Kadın dedi ki: “Doğruluk varlığından tamamı ile çıkıp arınarak, isteğini terk etmendir.
آب باران است ما را در سبو ** ملکت و سرمایه و اسباب تو
Testimizde yağmur suyu var. Malın, mülkün, sermayen bundan ibaret.
این سبوی آب را بردار و رو ** هدیه ساز و پیش شاهنشاه شو2705
Bu su testisini al, git; padişahlar padişahın huzuruna var, armağan götür.
گو که ما را غیر این اسباب نیست ** در مفازه هیچ به زین آب نیست
De ki: Bizim bundan başka hiçbir malımız, mülkümüz yok. Çölde de bundan iyi su hiç yoktur.
گر خزینه‌‌ش پر متاع فاخر است ** این چنین آبش نباشد نادر است
Padişahın hazinesi ağır elbiselerle doluysa da bunun gibi suyu yoktur. Bu su az bulunur.
چیست آن کوزه تن محصور ما ** اندر او آب حواس شور ما
O testi nedir? Bizim mezar gibi cismimiz, içinde de bizim acı ve hislerimizin suyu var.
ای خداوند این خم و کوزه‌‌ی مرا ** در پذیر از فضل الله اشتری
Ey Tanrı! “Tanrı, cennet karşılığına iman edenlerin canlarını, mallarını satın aldı” âyetindeki fazıl ve kereminden bizim bu küpümüzü, bu testimizi kabul et!
کوزه‌‌ای با پنج لوله‌‌ی پنج حس ** پاک دار این آب را از هر نجس2710
Bu beş duygudan meydana gelme beş lüleli testideki suyu her türlü murdar şeylerden, her çeşit pisliklerden temiz tut.
تا شود زین کوزه منفذ سوی بحر ** تا بگیرد کوزه‌‌ی من خوی بحر
Bu suretle şu testinin denize bir menfezi olsunda testim deniz huyuyla huylansın.
تا چو هدیه پیش سلطانش بری ** پاک بیند باشدش شه مشتری
Armağanı padişaha tertemiz götürünce onu görür, anlamak ister.
بی‌‌نهایت گردد آبش بعد از آن ** پر شود از کوزه‌‌ی من صد جهان
Ondan sonra da artık testinin suyu nihayetsiz bir dereceye gelir. Testinin suyundan yüzlerce dünya dolar.
لوله‌‌ها بر بند و پر دارش ز خم ** گفت غضوا عن هوا ابصارکم
Lüleleri kapa, testiyi de küpten doldur. Tanrı” Gözlerinizi heva ve hevesten yumun” buyurdu.
ریش او پر باد کاین هدیه کراست ** لایق چون او شهی این است راست2715
Arap, kimin böyle bir hediyesi var? Hakikaten bu armağan, öyle bir padişaha lâyık diye gururlanmaktaydı.
زن نمی‌‌دانست کانجا بر گذر ** هست جاری دجله‌‌ی همچون شکر
Kadın da bilmiyordu ki, orada yol üzerinde şeker gibi Dicle akıp durmakta.
در میان شهر چون دریا روان ** پر ز کشتیها و شست ماهیان
Şehrin ortasından gemilerle, balık ağlarıyla dolu, deniz gibi akıp gitmekte.
رو بر سلطان و کار و بار بین ** حس تجری تحتها الأنهار بین
Padişahın huzuruna var da şevketi, azameti gör; altından nehirler akan bahçeler diye övülen yerlere bak!
این چنین حسها و ادراکات ما ** قطره‌‌ای باشد در آن نهر صفا
O saffet denizine nispetle bizim, anlayışlarımız bir katradan ibarettir.
در نمد دوختن زن عرب سبوی آب باران را و مهر نهادن بر وی از غایت اعتقاد عرب
Arabın su testisini keçeye sarıp dikmesi ve ağzını kapatması
مرد گفت آری سبو را سر ببند ** هین که این هدیه ست ما را سودمند2720
Arap, evet, dedi. Testinin ağzını kapa, hakikaten armağan, bize faydalı.
در نمد در دوز تو این کوزه را ** تا گشاید شه به هدیه روزه را