English    Türkçe    فارسی   

1
2716-2740

  • زن نمی‌‌دانست کانجا بر گذر ** هست جاری دجله‌‌ی همچون شکر
  • Kadın da bilmiyordu ki, orada yol üzerinde şeker gibi Dicle akıp durmakta.

  • در میان شهر چون دریا روان ** پر ز کشتیها و شست ماهیان‌‌
  • Şehrin ortasından gemilerle, balık ağlarıyla dolu, deniz gibi akıp gitmekte.

  • رو بر سلطان و کار و بار بین ** حس تجری تحتها الأنهار بین‌‌
  • Padişahın huzuruna var da şevketi, azameti gör; altından nehirler akan bahçeler diye övülen yerlere bak!

  • این چنین حسها و ادراکات ما ** قطره‌‌ای باشد در آن نهر صفا
  • O saffet denizine nispetle bizim, anlayışlarımız bir katradan ibarettir.

  • در نمد دوختن زن عرب سبوی آب باران را و مهر نهادن بر وی از غایت اعتقاد عرب‌‌
  • Arabın su testisini keçeye sarıp dikmesi ve ağzını kapatması

  • مرد گفت آری سبو را سر ببند ** هین که این هدیه ست ما را سودمند 2720
  • Arap, evet, dedi. Testinin ağzını kapa, hakikaten armağan, bize faydalı.

  • در نمد در دوز تو این کوزه را ** تا گشاید شه به هدیه روزه را
  • Keçeye sar, sarmala. Padişah, orucunu armağanla açsın.

  • کاین چنین اندر همه آفاق نیست ** جز رحیق و مایه‌‌ی اذواق نیست‌‌
  • Çünkü dünyada bunun gibi su yoktur. Bu halis şarap, zevk ve sefa kaynağı!

  • ز آن که ایشان ز آبهای تلخ و شور ** دایما پر علت‌‌اند و نیم کور
  • Çünkü onlar acı tuzlu suları içmekten daima hastadırlar, yarı kör olmuşlardır.

  • مرغ کآب شور باشد مسکنش ** او چه داند جای آب روشنش‌‌
  • Durağı, yatağı acı subaşı olan kuş; sâf berrak suyu ne bilsin?

  • ای که اندر چشمه‌ی شورست جان ** تو چه دانی شط و جیحون و فرات 2725
  • Yurdun acı su kaynağı; Şatt’ı, Ceyhun’u nereden bileceksin?

  • ای تو نارسته از این فانی رباط ** تو چه دانی محو و سکر و انبساط
  • Ey şu fâni konaktan kurtulmayan! Sen yokluğu, sarhoşluğu ve neşeyi ne bilirsin ki!

  • ور بدانی نقلت از اب وز جد است ** پیش تو این نامها چون ابجد است‌‌
  • Bilsen bile babandan, atandan nakil ve rivayet yoluyla bilirsin. Senin yanında bu adlar ebced gibidir.

  • ابجد و هوز چه فاش است و پدید ** بر همه طفلان و معنی بس بعید
  • Ebced, hevvez. Bunlar, bütün çocuklara apaçık ve meydandadır, fakat mânası yok.

  • پس سبو برداشت آن مرد عرب ** در سفر شد می‌‌کشیدش روز و شب‌‌
  • Hulâsa, Arap testiyi alıp yola düştü. Gece, gündüz onu taşımaktaydı.

  • بر سبو لرزان بد از آفات دهر ** هم کشیدش از بیابان تا به شهر 2730
  • Testiye bir ziyan gelecek diye korkusundan titreyerek çölden ta... şehre kadar götürdü.

  • زن مصلا باز کرده از نیاز ** رب سلم ورد کرده در نماز
  • Kadın da evde seccadesini yaymış, namaz kılıp dua etmekte;

  • که نگه دار آب ما را از خسان ** یا رب آن گوهر بدان دریا رسان‌‌
  • “Suyumuzu, bayağı kişilerden koru...Ya Rabbi, bu inciyi o denize ulaştır.

  • گر چه شویم آگه است و پر فن است ** لیک گوهر را هزاران دشمن است‌‌
  • Her ne kadar kocam uyanıktır, hünerlidir ama incinin binlerce düşmanı olur.

  • خود چه باشد گوهر آب کوثر است ** قطره‌‌ای زین است کاصل گوهر است‌‌
  • Cevher dediğin de nedir ki... Bu su Kevser suyudur. İncinin aslı, bunun bir katrasıdır” diyordu.

  • از دعاهای زن و زاری او ** وز غم مرد و گرانباری او 2735
  • Kadının ağlayıp yalvarması; erkeğin derdi ve ağır yükü bereketiyle,

  • سالم از دزدان و از آسیب سنگ ** برد تا دار الخلافه بی‌‌درنگ‌‌
  • Arap, testiyi hırsızlara kaptırmadan, taşla kırdırmadan durup dinlenmeksizin ta Hilâfet Şehrine kadar götürdü.

  • دید درگاهی پر از انعامها ** اهل حاجت گستریده دامها
  • Orada bir tapu gördü ki nimetlerle dolu. Haceti olanlar oraya tuzaklarını yaymışlar?

  • دم به دم هر سوی صاحب حاجتی ** یافته ز آن در عطا و خلعتی‌‌
  • Zaman, zaman her tarafta bir haceti olan o tapudan ihsana nail olmuş, hil’atler elde etmiş.

  • بهر گبر و مومن و زیبا و زشت ** همچو خورشید و مطر نی چون بهشت‌‌
  • O kapı; kâfire, Müslüman’a, güzele, çirkine güneş gibi… Hattâ cennet gibi.

  • دید قومی در نظر آراسته ** قوم دیگر منتظر برخاسته‌‌ 2740
  • Bir bölük halk gördü, huzurda bezenmiş duruyor. Bir bölük halk gördü ayakta, hizmet bekliyor.