جود می‌‌جوید گدایان و ضعاف ** همچو خوبان کاینه جویند صاف‌‌

جود می‌‌جوید گدایان و ضعاف ** همچو خوبان کاینه جویند صاف‌‌ 2745

روی خوبان ز آینه زیبا شود ** روی احسان از گدا پیدا شود

پس از این فرمود حق در و الضحی ** بانگ کم زن ای محمد بر گدا

چون گدا آیینه‌‌ی جود است هان ** دم بود بر روی آیینه زیان‌‌

آن یکی جودش گدا آرد پدید ** و آن دگر بخشد گدایان را مزید

پس گدایان آیت جود حق‌‌اند ** و آن که با حقند جود مطلق‌‌اند 2750

و آن که جز این دوست او خود مرده‌‌ای است ** او بر این در نیست نقش پرده‌‌ای است‌‌

فرق میان آن که درویش است به خدا و تشنه‌‌ی خدا و میان آن که درویش است از خدا و تشنه‌‌ی غیر است‌‌

نقش درویش است او نی اهل نان ** نقش سگ را تو مینداز استخوان‌‌

فقر لقمه دارد او نی فقر حق ** پیش نقش مرده‌‌ای کم نه طبق‌‌

ماهی خاکی بود درویش نان ** شکل ماهی لیک از دریا رمان‌‌

مرغ خانه ست او نه سیمرغ هوا ** لوت نوشد او ننوشد از خدا 2755

عاشق حق است او بهر نوال ** نیست جانش عاشق حسن و جمال‌‌

گر توهم می‌‌کند او عشق ذات ** ذات نبود وهم اسما و صفات‌‌

وهم مخلوق است و مولود آمده ست ** حق نزاییده ست او لم یولد است‌‌

عاشق تصویر و وهم خویشتن ** کی بود از عاشقان ذو المنن‌‌

عاشق آن وهم اگر صادق بود ** آن مجاز او حقیقت کش شود 2760

شرح می‌‌خواهد بیان این سخن ** لیک می‌‌ترسم ز افهام کهن‌‌

فهم‌‌های کهنه‌‌ی کوته نظر ** صد خیال بد در آرد در فکر

بر سماع راست هر کس چیر نیست ** لقمه‌‌ی هر مرغکی انجیر نیست‌‌

خاصه مرغی مرده‌‌ای پوسیده‌‌ای ** پر خیالی اعمیی بی‌‌دیده‌‌ای‌‌

نقش ماهی را چه دریا و چه خاک ** رنگ هندو را چه صابون و چه زاک‌‌ 2765

نقش اگر غمگین نگاری بر ورق ** او ندارد از غم و شادی سبق‌‌

صورتش غمگین و او فارغ از آن ** صورتش خندان و او ز آن بی‌‌نشان‌‌

وین غم و شادی که اندر دل خفی است ** پیش آن شادی و غم جز نقش نیست‌‌

صورت خندان نقش از بهر تست ** تا از آن صورت شود معنی درست‌‌